SÖZCÜKTE ANLAM TEST 6
1. Eleştiri söz konusu olunca ben aklımdan ziyade gönlümle konuşuyorum. Onun için değerlendirmelerimin objektif olup olmaması da hiç umrumda olmuyor.
Bu parçadaki altı çizili söz, söyleyen kişinin hangi özelliğini göstermektedir?
A) Davranışlardan çok söze önem verdiğini
B) Sözlerin kullanılış şekline dikkat ettiğini
C) İçten gelen duyguları mantıktan üstün tuttuğunu
D) Düşünsel yazıları daha çok sevdiğini
E) Olaylara tek yönden baktığını
2. Dünyada aynı kalan hiçbir şey olmadığından, aynı ırmağa iki kez girilemez. Çünkü yaşadığımız evrende her şey, sürekli bir akış içindedir.
Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yaşamın hızına yetişmenin olanaksız olduğu
B) Yeni oluşumlara ortam hazırlamak gerektiği
C) Geçmişin birikiminden yararlanılamadığı
D) Değişimin durmadan devam ettiği
E) Köklü değişikliklerin uzun bir süreç gerektirdiği
3. Şair bireysel sanat yaklaşımlarından dolayı zamanla içinde bulunduğu çağa ve çevreye yabancılaşmış, dolayısıyla da tercihleri etrafında şekillenen bir şiir tarzı geliştirmişti. Bu tavrından dolayı şair, eleştirmenlerce kendi kulesinde yaşamakla eleştirilmiştir.
Bu parçada altı çizili sözle şairle ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Toplumsal temalarda şiirler yazmadığı
B) Şiirde yalnızca biçimsel ögeleri öne çıkardığı
C) Sosyal çevreyi dışlayarak salt beğenilerinin peşinden gittiği
D) Her seviyeden okura seslenecek eserler ortaya koyamadığı
E) Okurları düşünsel olarak besleyecek içerikten yoksun şiirler yazdığı
4. Bu şairimizin şiirleri, büyük gürültülerle akan bir çağlayanı değil, kendi yatağını kendisi oymuş, edebiyat denizine doğru sessizce ama dolu akan ve pek bilinmeyen bir yer altı ırmağını andırıyor.
Bu cümlede altı çizili sözle, söz konusu şairle ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Usta sanatçılara öykünmesinin, kendi şiirini oluşturmasında kolaylık sağladığı
B) Şiirlerinin özgün ve nitelikli olmasına karşın, yeterince tanınmadığı
C) Şiirlerini kendine özgü bir söyleyişle oluşturarak geniş kitlelere ulaşmayı hedeflediği
D) Şiirlerinde gerçek yaşamdan uzaklaşıp bireysel duygularını dile getirdiği
E) Şiirlerini özgün imgelerle kurgulayıp yetkinliğe ulaştığı
5. Yazınımızda önemli bir yeri olan şair, şiir dünyasına adım attığı andan itibaren yerli ve yabancı sanatçıların şiirlerinden beslenerek kendi dil peteğini örmeyi başarmıştır.
Bu cümlede altı çizili sözle, sözü edilen şairler ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Akıcı bir anlatımla, diğer sanatçıların değinmediği yapıtlarında yer verdiği
B) Başka sanatçıların yapıtlarından edindiklerini özümseyerek özgün bir söyleyiş oluşturduğu
C) Yazın yaşamında çok kısa sürede ulusal ve evrensel nitelik taşıyan şiirler yazdığı
D) Konu seçimine özen göstererek şiirlerini yalın bir dille oluşturduğu
E) Her kesimden şiirseverin duygularına hitap edecek şiirler ortaya koyduğu
6. Bu kitap, Türkiye’nin son elli yıllık tarihinin bir bölümünü adeta büyüteç altına alıp inceliyor.
Altı çizili sözün bu cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Yazar, bu eserinde ele aldığı konuyu gereğinden fazla büyüterek trajik bir anlatıma varıyor.
B) Yıllar önce basılan eserini, yeni bölümlerle zenginleştirerek genişletti.
C) Dergi kısa zamanda hazırlandığı için konular genel hatlarıyla ele alınmış.
D) Yapıtlarından konu olarak seçtiği tarihi olayları abartıya kaçmadan işlerdi.
E) Son makalesinde geleneksel Türk tiyatrosunu tüm ayrıntılarıyla ele almış.
7. Bu sanatçımızın yapıtları, yaşam denizinde yol alan okurların, yapacakları yolculukların rotasını çizer.
Bu cümlede altı çizili sözle, sözü edilen yapıtlarla ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Okurların yaşamına yön verdiği
B) Her kesimden okura hitap ettiği
C) Gerçekçi bir anlatıma sahip olduğu
D) Biçim kaygısıyla oluşturulduğu
E) İçeriğinin, okurların beklentisini karşıladığı
8. İşlenen olay ne denli güçlü, etkili, önemli olsa da kötü yazarın elinde ziyan olur gider. Uzatmalar ve abartmalar, bir anlatıyı çekilmez hale sokar. Kalemini ustalıkla kullanmasını bilen sanatçı içinse iyi konu, kötü konu yoktur.
Bu parçada “kalemini ustalıkla kullanmak” sözüyle anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Konu seçiminde titiz davranmak
B) Söz sanatlarını sıkça kullanmak
C) Konuyu düşsel ögelerle süslemek
D) Anlatacaklarını çekinmeden ortaya koymak
E) Yetkin bir anlatıma sahip olmak
9. Seçkin ve sınırlı bir okur kitlesine sahip olan sanatçı, şiire yakın duran kısa öykülerinde; okurunu, anlatılandan çok, yapıtının dilsel dokusuna yoğunlaştırmayı amaçlıyor.
Bu cümlede “okurunu, anlatılandan çok, yapıtının dilsel dokusuna yoğunlaştırmak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Okuru, yapıtta anlatılanları en ince ayrıntısına kadar anlamaya yöneltmek
B) Konudan ziyade okurun, anlatımla ilgilenmesini sağlamaya çalışmak
C) Kendine özgü bir söyleyişle okuru bir düş dünyasına götürmek
D) Okuru, kendi yaşamıyla yapıtta anlatılanlar arasında bağ kurmaya yöneltmek
E) Okurun, yapıtı içerik ve üslubuyla bir bütün olarak ele almasını amaçlamak
10. Bu yazarımızın yapıtlarını ne zaman okusam gizemli bir bahçeye girmiş gibi olurum. Romanlarında anlatılanları önceden kestirmek o kadar zor ki… Bir de buna sanatçının kapalı anlatımı eklenince karşıma çözülmesi zor şifrelerle dolu kapılar çıkıyor.
Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yapıtlardaki olayların akıcılıktan uzak bir nitelik taşıdığı
B) Yapıtlarda kullanılan dilin iletilmek istenen mesajı gölgelediği
C) Sanatçının yapıtlarında kurguladığı olayların kendini kolayca ele vermediği
D) Yapıtlarında herkesçe bilinmeyen sözcükler kullandığı
E) Anlatılanların anlaşılabilmesi için belirli bir birikim gerektiği
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir ad aktarması (mecaz-ı mürsel) vardır?
A) Yaz tatilinde okulda tadilat yapılmış, okul pırıl pırıl olmuştu.
B) Kar yağınca iki gün evden dışarı çıkamamış, adeta eve hapsolmuştuk.
C) Hafta sonları, sinema salonları kovboy filmlerini seyretmek isteyenlerle dolup taşardı.
D) Kültürün bir parçası olan tarihi yapıları, özgün özellikleriyle tümüyle koruyamıyoruz ne yazık ki.
E) Dışarıda dondurucu bir soğuk vardı, içerideyse soba yanmış ev sıcacık olmuştu.
12. Kendi yararına bir iş yapmak için fırsat kollayan kişi, kimsenin bu işe engel olamayacağı karışık zamanları kollar.
Bu parçada anlatılmak istenen en uygun atasözü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kurt dumanlı havayı sever.
B) Rüzgar eken fırtına biçer.
C) İki cambaz bir ipte oynamaz.
D) Su akarken testiyi doldurmalı.
E) Kaz gelen yerden tavuk esirgenmez.
13. Aşağıdakilerin hangisinde verilen cümle, ayraç içinde belirtilen deyimin anlamını içermez?
A) O, harcamalarında israftan her zaman kaçırır, tutumlu davranırdı. (hesabını bilmek)
B) Yarın yağmur yağabileceğini göz önünden bulundurmuyordu hiç. (hesaba katmamak)
C) Yaşlı adamın, gerçekten çok üzücü bir hali vardı. (içler açısı)
D) Annesinin ani ölümü onu derinden sarsmıştı. (gözü açık gitmek)
E) Yeni koşulları kabul etmeyince çalıştığı işleriyle ilişiğini kesmek zorunda kaldı. (ipleri koparmak)
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yerinde kullanılmamış bir deyim vardır?
A) Zorlukla yaptığı ödevinin başına bir şey gelecek diye çocuğun ödü koptu.
B) Babam, ufak tefek tamiratlar yaparak bu yaz evi elden geçirmeyi düşünüyor.
C) Başarılı güreşçimiz, turnuvanın ilk karşılaşmasında dişine göre bir rakiple karşılaştı.
D) Toplantıda, ülkenin önemli sorunları ile ilgili saatlerce çene çaldık.
E) Konuşmacı, ünlü sanatçının edebiyatımıza katkılarını anlatarak sanatçıyı göklere çıkardı.
15. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur?
A) Minareyi çalan kılıfını hazırlar.
B) Dikensiz gül olmaz.
C) Doğru söz yemin istemez.
D) Dostun attığı taş baş yarmaz.
E) Doğmadık çocuğa kaftan biçilmez.
16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “titizlikle yapmak” anlamında bir deyim kullanılmıştır?
A) Her sabah gazetelere göz gezdirdikten sonra işe giderdi.
B) İşini kılı kırk yaran bir tutumla yapan dikkatli biriydi.
C) Çocukça davranışlarıyla herkesi bıktırmış canından bezdirmişti.
D) Bu kurum çağdaş değişimlere ve gelişimlere ayak diriyor yıllarca.
E) Çocukluğumun geçtiği o şirin köyüm burnumda tütüyordu.
17. Bazı genç şairler kendini dev aynasında görüyor (I). Bir iki satır karalamakla ya da toplumsal bir meseleye parmak basmakla (II) büyük şair olunacağını sanıyor. Halbuki büyük şair olmak feleğin çemberinden geçmeye (III)önemli yaşamsal deneyim ve kazanımlar edinmeye okurların kalbini fethetmeye (IV) bağlıdır. Bu niteliklerden yoksun olan şairlerin adlarının tarihe karışması (V) kaçınılmazdır.
Bu parçada numaralanmış deyimlerden hangisi aşağıda verilen açıklamayla uyuşmamaktadır?
A) I. deyim, kendini olduğundan çok üstün görmek
B) II. deyim, bir konu üzerine dikkat çekmek
C) III. deyim, hayat tecrübesi kazanmak, olgunlaşmak
D) IV. deyim, okurların sevgisini ve ilgisini kazanmak
E) V. deyim, kalıcılığı yakalamak
18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim, açıklamasıyla birlikte verilmiştir?
A) Sürekli yardım ettiği bu insanlar, onu el üstünde tutuyordu.
B) Aylardır görmediğim öğrencilerimi çok özledim, hepsi gözümde tutuyor.
C) Bu olayda yine pireyi deve yapmış, bizi boş yere üzmüştü.
D) İşini titizlikle yaptığı için her zaman alnı açık.
E) Polisler, hırsızın bir açığını bulup ona suçunu itiraf ettirdi.
19.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “iğne” sözcüğü deyim içinde kullanılmamıştır?
A) İki yıldır bu hastalığı çektiği için iğne ipliğe dönmüş.
B) Akşamüstü sahil yolu o kadar kalabalık olur ki iğne atsan yere düşmez.
C) Bu işi başarması mümkün değil, adeta iğneyle kuyu kazıyor.
D) Makinenin iğnesi kırılınca yenisini takmak zorunda kaldı.
E) Adam çocuğua: “İğnenin deliğine de girsen bulurum seni.” dedi.
20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, deyimin anlamıyla ayraç içindeki söz uyuşmamaktadır?
A) Salondaki hiç kimse yapılan uyarılara kulak asmıyordu. (dikkate almamak)
B) Adam az önceki trafik kazasını bire bin katarak anlatıyordu. (abartmak)
C) Kendisine söylenen işleri baştan savma yapardı. (özen göstermeden)
D) Dedem ihtiyaç sahibi herkese yardım eden eli açık bir insandı. (cömert)
E) O olur olmaz her işe mutlaka burnunu sokardı. (ilgisiz davranmak)
21. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili bölüm deyim değildir?
A) Tartışmada üste çıkmak için avazı çıktığı kadar bağırıyordu.
B) Üstüne titrediği yeğeninin kaza geçirmesi onu üzmüştü.
C) Sorumluluğu üstünden atmak için yalan söylediği her halinden belliydi.
D) Üstüne döktüğü çayın leke bırakmaması için gömleğini hemen temizledi.
E) Küçük çocuğa vereceği görev üstesinden geleceği bir iş değildi.
22. “Açık” sözcüğü, aşağıdakilerin hangisinde deyim içinde kullanılmamıştır?
A) Onun açık yürekli olduğunu herkes bilir.
B) Yanında çalışan insanların açık fikirli olmasını isterdi.
C) İş yeri sahibi, bu ay da açık verdiğini söylüyordu.
D) Açıkta kalan buğdaylar yağmurda ıslanmıştı.
E) Çalıştığı iş yeri kapanında açıkta kaldı.
23. Yaşamımızda “iş” sözcüğünü pek çok deyimde kullanmaktayız. Örneğin, bir iş üzerinde çok titizlik göstermeyerek yapabileceğimiz kadarıyla yetindiğimizde “işleri oluruna bıraktık” (I), işlerimiz yardım alınarak istendiği gibi olduğunda “işim başımdan aştı”(II) deriz. Durgun olan alışverişlerin canlılık kazanmasını “işler açıldı”(III) diyerek karşılarız. “İş sarpa sardı”(IV) diyerek bir iş esnasında aşılması çok zor engellerle karşılaştığımızı kastederiz. Bir işin gerçekleşmesini garantiye aldığımızda ise “işi sağlama bağladım”(V) deriz.
Bu parçada numaralanmış deyimlerden hangisi yanlış açıklanmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
24. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikilemeyi oluşturan sözcükler tek başına kullanılamaz?
A) Gençler konuşa konuşa yokuştan aşağı iniyordu.
B) Kültür yaşama biçiminin nesilden nesile aktarılmasıyla oluşuyor.
C) İki arkadaş eften püften nedenlerle yine birbirini kırmış.
D) Bu olay sonuçlanmadan olay hakkında ileri geri konuşman doğru değil.
E) Bir yıldır uğraşıyordu ama doğru dürüst bir iş bulamamıştı kendine.
CEVAPLAR: 1.C, 2.D, 3.C, 4.B, 5.B, 6.E, 7.A, 8.E, 9.B, 10.E, 11.E, 12.A, 13.D, 14.D, 15.C, 16.B, 17.E, 18.B, 19.D, 20. E, 21.D, 22.D, 23.B, 24.C
Sözcükte Anlam Test 6‘yı indir.
