1. 1911-1923 arasında Türk şiiri ses, söyleyiş, yapı, tema, dil ve anlatım bakımlarından üç gruba ayrılmıştır. Adlarını yazınız.
2. Ziya Gökalp Çevresinde Gelişmiş Milli Edebiyat Dönemi şiirlerinin özellikleri ile ilgili olarak doğru olanların başına D, yanlış olanların başına Y yazınız.
( ) a.Sade bir dil ve İstanbul Türkçesi kullanılmıştır.
( ) b.Şiirler hece ölçüsü ile yazılmamıştır.
( ) c.Eserler didaktiktir.
( ) d.Duygudan çok düşünce ön plandadır.
( )d.Halk edebiyatı nazım şekillerine yer verilmemiştir.
3. Aşağıdakilerden hangisi Milli Edebiyat Döneminde halkın yaşayış tarzını ve değerlerini anlatan manzumelerin özelliklerinden değildir?
A) Ahenge önem verilmiş, ahenk; vezin ve kafiye ile sağlanmıştır.
B) Tema olarak halkın günlük yaşayışı, sosyal, siyasi konular ele alınmıştır.
C)Millî Edebiyat yıllarında Mehmet Akif, daha önce Tevfik Fikret’te gördüğümüz “nazmı nesre yaklaştırma” anlayışını sürdürüp geliştirmiştir.
D) Mehmet Akif Milli Edebiyat yıllarında yazdığı manzumelerinde hece ölçüsünü kullanmıştır.
E) Özellikle İstanbul’un fakir semtlerinde yaşanan iç yakıcı ve karartıcı hayat sahnelerinin konu edildiği bu şiirler, yazıldığı dönemde oldukça ses getirmiştir.
4.Manzume ile şiir arasındaki farkları yazınız.
5. Aşağıdaki soruları Milli Edebiyat Dönemi şairlerinden Mehmet Emin Yurdakul’a ait Bırak Beni Haykırayım adlı şiire göre cevaplayınız.
BIRAK BENİ HAYKIRAYIM
Ben en hakîr bir insanı kardeş sayan bir rûhum;
Bende esîr yaratmayan bir Tanrıya îman var;
Paçavralar altındaki yoksul beni yaralar;
Mazlumların intikamı olmak için doğmuşum.
Volkan söner, lâkin benim alevlerim eksilmez;
Bora geçer, lâkin benim köpüklerim kesilmez.
Bırak beni haykırayım, susarsam sen mâtem et;
Unutma ki şâirleri haykırmayan bir millet,
Sevenleri toprak olmuş öksüz çocuk gibidir;
Zaman ona kan damlayan dişlerini gösterir,
Bu zavallı sürü için ne merhamet, ne hukuk;
Yalnız bir sert bakışlı göz, yalnız ağır bir yumruk!..
Mehmet Emin Yurdakul
a. İlk üç bende göre şair, nasıl bir Tanrı’ya inanıyor?
b. Şair ne gibi erdemlere sahiptir?
c. Şairin mazlumlara karşı beslediği duyguları belirtiniz. Şair mazlumlar için neler yapmak istiyor?
d. Mehmet Emin Yurdakul’a göre şair ile millet arasında nasıl bir ilgi vardır? Belirtiniz.
e. Güçlü temsilcileri olmayan ve dertlerini dile getiremeyen milletlere, dünya kamuoyu neleri layık görmektedir?
f. Şiiri dil, ölçü ve konusu bakımından değerlendirerek Servet-i Fünûn şiiriyle karşılaştırınız.
6.Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun biçimde doldurunuz.
-Milli Edebiyat Dönemi şairleri …………………………… geleneğine uygun şiirler yazmışlardır.
-Milli Edebiyat Dönemi şairleri lirik şiirden ziyade ……………………… ve ……………… şiirler yazmışlardır.
-Yahya Kemal’in şiirlerinde ……………, ………….., …………………, ………… temaları ağır basar.
-Mehmet Akif Ersoy şiirlerinde ………. ölçüsünü kullanmıştır.
-Mehmet Akif Ersoy şiir ve manzumelerini ………………… adlı kitapta toplamıştır.
-Milli Edebiyat Dönemi şiirlerinde ağırlıklı olarak ……………………..ölçüsü kullanılmıştır.
-Yahya Kemal ve Ahmet Haşim, Milli Edebiyat Döneminde şiirlerini ………………………….. anlayışı çevresinde ortaya koymuşlardır.
7. Aşağıdaki cümlelerin başına yargılar doğru ise D, yanlış ise Y yazınız.
( ) Milli Edebiyat Döneminde şairler aruz ölçüsüyle de şiirler yazmışlardır.
( ) Milli Edebiyat Dönemi şiirlerinde halk edebiyatı nazım şekilleri kullanılmamıştır.
( ) Ahmet Haşim Milli Edebiyat Döneminde şiir yazmamıştır.
( ) Kendi Gök Kubbemiz, Yahya Kemal’in şiir kitabı değildir.
( ) Milli Edebiyat Dönemi şairleri milli tarih ve kültüre önem vermişlerdir.
( ) Ziya Gökalp şiirlerini sade dil ve hece ölçüsüyle yazmıştır.
( ) Mehmet Akif Ersoy, şiirlerinde genellikle halkın toplumsal yaşamını ve değerlerini işlemiştir.
( ) Seyfi Baba adlı manzum hikaye Mehmet Akif’e aittir.
CEVAPLAR:
1. a. Ziya Gökalp Çevresinde Gelişmiş Milli Edebiyat Dönemi Şiirleri
b. Yahya Kemal ve Ahmet Haşim ile Gelişen Saf Şiir Anlayışı
c. Mehmet Akif Ersoy’un Şiiri ve Manzumesiyle Halkın Yaşama Tarzı ve Değerleri Üzerinde Durduğu Şiir Anlayışı
2. (D ) a.Sade bir dil ve İstanbul Türkçesi kullanılmıştır.
( Y ) b.Şiirler hece ölçüsü ile yazılmamıştır.
( D ) c.Eserler didaktiktir.
( D ) d.Duygudan çok düşünce ön plandadır.
( Y )d.Halk edebiyatı nazım şekillerine yer verilmemiştir.
3.D
4. Şiirde anlatılanları düz yazıyla ifade edemeyiz, manzumede anlatılanları düz yazıyla ifade edebiliriz.
Şiirde olay örgüsü yoktur, manzumede olay örgüsü vardır.
Şiirde bireysellik duygu ve çağrışım ön plandadır; manzumede toplumsal konular yaşanmış ya da yaşanabilecek olaylar işlenir.
Şiirde çok anlamlılık ve imge ağır basarken manzumede sözcükler genellikle gerçek anlamında kullanılır.
Manzumeler genellikle didaktik metinlerdir.
5.
a. İlk üçlüğe göre şair, nasıl bir Tanrı’ya inanıyor?
Şair ilk üçlükte esir yaratmayan bir Allah’a inandığını söylemektedir.
b. Şair ne gibi erdemlere sahiptir?
Şair şu erdemlere sahiptir:
► O en hakir, en düşkün insanı kardeş sayan bir ruha sahiptir.
►O esir yaratmayan bir Allah’a inanmaktadır. Yani insan olan hiç kimsenin esir olabileceğini kabul etmemektedir.
►Bir yoksul kişiyi görünce yüreği sızlamaktadır.
►Zulme uğrayanların hakkını savunmayı kendine görev bilmektedir.
c. Şairin mazlumlara karşı beslediği duyguları belirtiniz. Şair mazlumlar için neler yapmak istiyor?
Şair mazlumlara karşı acıma duyguları beslemektedir. Şair mazlumların hakkını koruyup onların intikamlarını zalimlerden almak istemektedir.
d. Mehmet Emin Yurdakul’a göre şair ile millet arasında nasıl bir ilgi vardır? Belirtiniz.
Mehmet Emin’ e göre şairleri haykırmayan bir millet sevenleri toprak olmuş öksüz bir çocuk gibidir.
e. Güçlü temsilcileri olmayan ve dertlerini dile getiremeyen milletlere, dünya kamuoyu neleri layık görmektedir?
Böyle milletlere dünya kamuoyu şunları layık görmektedir: Milletler için ne merhamet edilir ne de hakları düşünülür. Onlar yalnız şiddete ve ezilmeye mahkum edilir. Şairleri haykırmayan milletlere bunlar layık görülür.
f. Şiiri dil, ölçü ve konusu bakımından değerlendirerek Servet-i Fünûn şiiriyle karşılaştırınız.
►Şiirin dili sadedir. Arapça ve Farsça tamlamalar yoktur.
► Servet-i Fünun şiirinde ise dil ağır, kelimeler yabancı tamlamalarla doluydu.
► Servet-i Fünun şiirinde ölçü aruz ölçüsüdür.
►Bu şiirde ise hece ölçüsü kullanılmıştır.
► Servet-i Fünun şiirinde şahsi ve kişisel duygular işlenirken –bilhassa Recaizade Mahmut Ekrem’de- burada sosyal bir konu işlenmiştir.
6.-Milli Edebiyat Dönemi şairleri …halk şiiri … geleneğine uygun şiirler yazmışlardır.
-Milli Edebiyat Dönemi şairleri lirik şiirden ziyade …didaktik…… ve …epik… şiirler yazmışlardır.
-Yahya Kemal’in şiirlerinde aşk, ölüm, sonsuzluk ve İstanbul temaları ağır basar.
-Mehmet Akif Ersoy şiirlerinde …aruz. ölçüsünü kullanmıştır.
-Mehmet Akif Ersoy şiir ve manzumelerini …Safahat… adlı kitapta toplamıştır.
-Milli Edebiyat Dönemi şiirlerinde ağırlıklı olarak hece ölçüsü kullanılmıştır.
-Yahya Kemal ve Ahmet Haşim, Milli Edebiyat Döneminde şiirlerini ……saf şiir.. anlayışı çevresinde ortaya koymuşlardır.
7. ( D ) Milli Edebiyat Döneminde şairler aruz ölçüsüyle de şiirler yazmışlardır.
( Y ) Milli Edebiyat Dönemi şiirlerinde halk edebiyatı nazım şekilleri kullanılmamıştır.
(Y ) Ahmet Haşim Milli Edebiyat Döneminde şiir yazmamıştır.
( Y ) Kendi Gök Kubbemiz, Yahya Kemal’in şiir kitabı değildir.
( D ) Milli Edebiyat Dönemi şairleri milli tarih ve kültüre önem vermişlerdir.
( D ) Ziya Gökalp şiirlerini sade dil ve hece ölçüsüyle yazmıştır.
( D ) Mehmet Akif Ersoy, şiirlerinde genellikle halkın toplumsal yaşamını ve değerlerini işlemiştir.
( D ) Seyfi Baba adlı manzum hikaye Mehmet Akif’e aittir.
milliedebiyatdonemindesiiretkinlikleri1 İNDİR.
