1. (I) Toplum dışına sürülmüş kişilerin toplumla uyuşmazlığını veren yazarlardan biri olan Turgut Özakman, 1950-1970 kuşağının yazarları arasında, aşağılık duygusunu toplumsal koşullar açısından inceleyişiyle dikkati çeker. (II) Güneşte On Kişi, Ocak, Paramparça, Komşularımız bu konuyu aile yaşayışı çerçevesinde verdiği oyunlarıdır. (III) İlk oyunu olan Pembe Evin Kaderi’nde ve Kaneviçe’de kuşaklar arasındaki kopuşu, yabancılaşmayı ele alan yazar, Duvarların Ötesinde adlı oyununda, toplumun suçlu insanları bir kenara itişini eleştirerek onlara daha uygarca davranmak gerektiğini savunur.(IV) Reşat Nuri Güntekin’in Değirmen adlı romanından değişiklikler yaparak oyunlaştırdığı Sarıpınar 1914 adlı oyunda olaylar Osmanlı İmparatorluğu döneminde geçmektedir. (V) Osmanlı İmparatorluğu’nda, İstanbul’da oturan yöneticilerle Anadolu’daki kopukluğu ortaya koymaya çalıştığı bu oyunu izleyerek aynı çizgideki ikinci oyunu da Fehim Paşa Konağı’dır.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde Turgut Özakman’ın tiyatroları ve tiyatro anlayışı ile ilgili bilgi yanlışlığı yapılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. Haldun Taner, Lütfen Dokunmayın (I) adlı oyununda ilk olarak bireyden olaylara geçmeye başlamıştır. Devlet otoritesinin güçsüzlüğü ve politikacılar, Haldun Taner’i de ilgilendiren bir konu olmuştur. Günün Adamı’nda (II), devlet adamlarına dayanarak büyük vurgunlar vuranların açık gözlülüklerini belirtirken devletteki düzensizliği eleştirir. Keşanlı Ali Destanında (III) da devlet otoritesi olmayan bir toplumda özellikle yoksul çevrenin çektiği sıkıntıyı gözler önüne serer. Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım ile Eşeğin Gölgesi olaylara daha değişik açıdan bakan iki oyunudur. Eşeğin Gölgesi’nde (IV) Türkiye’de geçimini güçlükle sağlayan kişilerin yıllar süren sömürülüşlerini güldürü havasında verirken Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım’da (V) hayali bir ülkede sermaye patronlarının üstünlüğünü sergiler.
Yukarıdaki paragrafta numaralanmış tiyatro eserlerinden hangileri yer değiştirirse yanlışlık giderilmiş olur?
A) I ile III
B) II ile IV
C) II ile V
D) I ile IV
E) IV ile V
3. (I) Romanlarında da toplumsal sorunlara ağırlık veren Orhan Kemal, roman ve öykülerini oyunlaştırarak tiyatro alanına girmiştir. (II) Sanatçının toplumsal bir kaygı taşıması gerektiği düşüncesinde olan Orhan Kemal, toplum sorunlarını, olayları ön plana alarak verme yoluna gitmiştir. (III) Üç ayrı konuyu ele aldığı oyunlarından Komisyon, yoksul bir göçmen ailesiyle, zengin ancak görgüsüz bir ailenin karşılaştırılmasıdır. (IV) 72. Koğuş, bir cezaevi koğuşundan hareket ederek, insanları suça itenin toplum düzeni olduğu düşüncesini ortaya koymaya çalışır. (V) Kardeş Payı’nın konusu ise kimi romanlarında da üzerinde durduğu Anadolu’dan büyük kentlere çalışmaya giden işçilerin sömürülüşüdür.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışlığı yapılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
4. (I) Sabahattin Kudret Aksal’ın oyunlarından Bir Odada Üç Ayna bir aileyi kuruluşundan ele alarak yeni kuşaklar yetiştirmesini ve dağılıp yok oluşunu verir. (II) Tersine Dönen Şemsiye evli bir erkeğin, kendisini bekar olarak tanıttığı bir genç kıza yaklaşmasını, durumu fark eden karısının boşanma davası açması üzerine tekrar evine dönüşünü, bir ailenin geçirebileceği sarsıntılardan biri olarak verir. (III) Kahvede Şenlik Var’da ise evliliğin bir çıkar anlaşması durumuna getirilişini görüyoruz. (IV) Aksal’ın ilk oyunu Şakacı aynı çevrede yaşayan bireylerin birbirleriyle olan ilişkilerini, çatışmalarını verip, bu ilişki ve çatışmaların hangi koşullar altında çözülüp, gevşeyebileceğini gösterir. (V) Aksal’ın yönetime ilişkin yazdığı Direkler Arasında adlı oyununda yöneten ile yönetilen ilişkileri üzerinde duruyor.
Yukardaki paragrafta Sabahattin Kudret Aksal’ın tiyatroları ile ilgili verilen bilgilerden hangisinde yanlışlık yapılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
5. Aşağıdakilerden hangisi ağa-köylü ilişkisinde ağaların yanlış tutumlarının eleştirildiği oyunlardan biri değildir?
A) Cahit Atay-Pusuda
B) Suat Taşer-Aşk ve Barış
C)Necati Cumalı-Susuz Yaz
D) Fakir Baykurt-Yılanların Öcü
E) Nazım Kurşunlu-Toprağın Kurbanları
6. Aşağıdakilerden hangisi romandan oyunlaştırılan eserlerden biridir?
A) Yılanların Öcü-Fakir Baykurt
B) Sönen Kandiller-Halit Fahri Ozansoy
C) Reis Bey-Necip Fazıl Kısakürek
D) Kadınlar Arasında-Oktay Rıfat
E) Mikado’nun Çöpler-Melih Cevdet Anday
7. Cumhuriyet Dönemi 1950-1980 arası Türk tiyatrosu için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 1950 sonrasında tiyatro teknik açıdan ilerlemiş, tiyatroda işlenen konular çeşitlenmiştir.
B) Bu dönemde hem çeviri oyunların hem de nitelikli yerli oyunların sayısı artmış, bir yandan da çoğu uyarlama olan müzikli oyun türlerinde eserler verilmiştir.
C) Sahne tekniğine uygun, yalın bir dille bireysel ve toplumsal konuların işlendiği bu dönemde yurt sorunları, kadının toplum yaşamındaki yeri; köy, töre, kuşak çatışması, değer yargıları vb. temalara yönelim artmıştır.
D) Sosyal değişimlerin birey ve toplum yaşamındaki etkileri siyasal, sosyal ve psikolojik yaklaşımlarla yansıtılmıştır.
E) Bu dönemde Ahmet Kutsi Tecer’in Koçyiğit Köroğlu, Cevat Fehmi Başkut’un Buzlar Çözülmeden, Selahattin Batu’nun Oğuzata, Haldun Taner’in Keşanlı Ali Destanı, Necati Cumalı’nın Boş Beşik, Orhan Asena’nın Hurrem Sultan, Haldun Dormen’in Midas’ın Kulakları adlı eserleri türün tanınmış örneklerindendir.
8. I. Türk tiyatrosu gerçek kimliğini bu dönemde bulmuştur.
II. Cumhuriyet’in ilk yıllarında tiyatro Batılı ve uygar bir toplum yaratmak için bir araç olarak görülmüştür.
III. Özellikle Atatürk döneminde yazılan tiyatroların amacı; aydın, uygar ve yeni Türkiye’nin ideallerini yansıtmaktır.
IV. Bu dönem tiyatroları tekniğe uygun olarak yazılmamıştır.
V. Sade bir dil kullanılmıştır.
VI. Nazım nesir karışık yazılmıştır.
VII. Bu dönemde epik ve absürt tiyatro çeşitlerinden yararlanılmamıştır.
Yukarıda numaralanmış cümlelerde verilen bilgilerden hangileri 1923-1950 yılları arasında Türk tiyatrosu için söylenemez?
A) I. ve II.
B) III. ve V.
C) IV. ve VII.
D) II. ve VI.
E) III. ve VII.
9. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışlığı vardır?
A) Rıfat Ilgaz’ın Hababam Sınıfı adlı eseri eğitimin önemini dile getirir.
B) Cahit Atay’ın “Pusula”, Necati Cumalı’nın “Susuz Yaz” eserleri köy sorunlarına değinmiştir.
C) Keşanlı Ali Destanı adlı oyunuyla Haldun Taner, geleneksel Türk tiyatrosunun özelliklerini, toplumsal ve siyasal özelliklerle birleştirerek absürt tiyatro adında bir tür oluşturmuştur.
D) Oktay Rıfat’ın Kadınlar Arasında, Haldun Taner’in Fazilet Eczanesi ve Huzur Çıkmazı, Melih Cevdet’in İçerdekiler adlı oyunları bireyden yola çıkarak toplumsal aksaklıkları ve sorunları işler.
E) Refik Erduran, Cengiz Han’ın Bisikleti adlı oyununda önceki yaşam alışkanlıklarından kurtulmaya çalışan birey üzerinden yanlış Batılılaşmayı ele almıştır.
10. Aşağıdakilerden hangisi gerçeküstü (sürrealist) tiyatronun özelliklerinden biri değildir?
A) Psikolojik süreçlerin işlendiği bir tiyatro anlayışıdır.
B) Seyircinin bilinçaltına erişmek amacıdır.
C) Zaman ve mekan bu tiyatro anlayışında nettir.
D) Seyircilerde düş görüyor havası yaratmak amaçlanır.
E) Uyumsuz tiyatronun ortaya çıkmasına temel olmuştur.
11. Aşağıdakilerden hangisi 1980’den sonra Türk tiyatrosu için söylenemez?
A) Bu dönemde eski oyunları yeniden canlandırma çabaları öne çıkmış; müzikalitesi yüksek, seyircinin eğlenmesine yönelik hafif oyunlar sergilenmeye başlanmıştır.
B) Yaşanılan ekonomik güçlükler nedeniyle bu dönemde birçok tiyatro topluluğu dağılmaya mahkum olmuş, güncel konulardan ve toplumsal temalardan uzaklaşmışlardır.
C) Daha çok bireysel temalara, tarihi olay ve şahsiyetlerin yaşam öykülerine yönelme söz konusu olmuştur.
D) Efsane, masal ve mitoloji motifleri ile belirlenen fantastik olayların ve kişilerin anlatıldığı temalar dikkat çekmeye başlamıştır.
E) Osmanlı tarihinden ilgi çeken olayları ve şahsiyetler oyunlaştırılmış, Cevat Fehmi Başkut ve Turan Oflazoğlu başarılı örnekler vermişlerdir.
12. Aşağıdakilerden hangisi Ahmet Kutsi Tecer’in hak ve adalet kavramını bir Türk efsanesinden yararlanarak yazdığı bir tiyatro eseridir?
A) Köşebaşı
B) Bir Pazar Günü
C) Satılık Ev
D) Koçyiğit Köroğlu
E) Sabır Taşı
CEVAPLAR: 1.E, 2.E, 3.C, 4.E, 5.B, 6.A, 7.E, 8.C, 9.C, 10.C, 11.E, 12.D
1.soruda içeriğinden bahsedilen eser Ulusal Kolej Disiplin Kurulu’dur.
3.soruda konusundan bahsedilen oyun İspinozlar’dır.
4. soruda bahsedilen oyun Kral Üşümesi’dir. Direkler Arasında adlı oyun Refik Erduran’ındır.
7.soruda E şıkkında Midas’ın Kulakları adlı eser Güngör Dilmen’indir.
9.soruda C şıkkında hakkında bilgi verilen tiyatro türü epik tiyatrodur.
11.soruda E şıkkında Cevat Fehmi Başkut değil de Orhan Asena doğrudur.
