CÜMLENİN ÖGELERİ TEST 4
1.Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi bir kelime grubundan oluşmaktadır?
A) Çünkü şekillerin sislendiğini, bulandığını, buğulandığını fark ettim önce.
B) Tellalın sesini duyunca bütün o hayat sahnesinin içine girdiğimi anladım.
C) Tellal kocaman davulunu olanca gücüyle döverken davudi bir sesle haykırıyordu.
D)Ter yanağından akmıştı ve gömleği sırtına çoktan yapışmıştı.
E) Ferah Lokantası’nın, Şems Oteli’nin camları zangırdadı.
2. Aşağıdaki cümlelerden hangisi özne ve yüklemden oluşmaktadır?
A) Tanımaz mıydım kendi şehrimin havasını ben?
B) Duyulduğundan emin olmak için biraz bekledi.
C) Düşmemek için bir ağaca yaslandım.
D) Kırışıklıklar içindeki esmer yüzü açıktı.
E) Bakışları beni delerek geçti.
3. “Hiçbir şey duymamış gibi yürümeye devam etti.” cümlesindeki ögelerin dizilişiyle aynı sırada verilen cümle aşağıdakilerden hangisidir?
A) Az ötedeki bir züccaciye dükkanında girdim.
B) Camekanının tam önünde durdum.
C) Camların temiz yüzeyi gökler kadar boştu.
D) Yerinden çıkmasın diye elimi kalbime bastırdım.
E) Başım dönerken dükkanın kapısına yöneldim.
4. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sıralanışı özne-dolaylı tümleç-nesne-yüklem şeklindedir?
A) Bana tam anlamıyla ne olduğunu ancak o an anlayabildim.
B) Bu benim zaman zaman öğrencilerimle oynadığım bir oyun değil miydi?
C) Geçmişi bizim için manalı kılan şey, ona bugünden bakıyor olmamızla alakalıydı.
D) Genç köylü belinde kuşağı, sırtında yeleği, ayağında poturları ile bir eşeği sürükleyerek yanımdan geçiyordu.
E) Naz’ın kardeşi oturduğu koltukta çayını yudumluyordu.
5. “Benim gözlerimle bakınca göz göre geliyor gelecek olan.” cümlesiyle ögelerinin sıralanışı bakımından özdeş cümle aşağıdakilerden hangisidir?
A) İstisnasız hepimizin ölü olduğu bir zamandan geliyorum ben.
B) Çok geçmeden bu seferberlik kalabalığının ortasında da yakaladı beni.
C) Yüzünü yıkadığı zaman daha iyi hissetti bir gözünü kazada kaybeden genç.
D) İhtiyarlardan birkaçının onları rahatsız etmemek için yollarını değiştirdiğini, kenarlarından geçtiğini ya da üstlerinden atladığını gördük biz.
E) Bahçe duvarlarından sarkıyordu nar, portakal, turunç ve limon dalları.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf tümleci vurgulanmıştır?
A) Bu şehrin sokaklarında bir yabancı gibi dolaşmak benim kaderimmiş.
B) İbrahim Cudi Lügati’nin kelimeleri arasında az dolaşmamış, az kaybolmamıştım.
C) Dört yıl sonra bu şehri Ruslar işgal etmiş.
D) En çok da bu derelerin suyunun ne kadar çok ve temiz olduğuna hayret ettiğimi söyledim.
E) Onları orada bırakarak birbirine yakın evlerin sıralandığı daracık sokaklardan birine daldığımda içimi gölgeli bir serinlik kapladı.
7. “Üzerine seferberlik tedirginliği sinmiş ses, perdesiz peçesiz, hançereden çıktığı gibi içli, hiçbir metalik engele takılmadan, başkalaşmadan, sunileşmeden, insanın kalbine çarpan bir saflıkla yayılıyordu.” cümlesindeki ögelerin doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?
A) özne-zarf tümleci-dolaylı tümleç-yüklem
B) nesne-zarf tümleci-yüklem
C) özne-dolaylı tümleç-zarf tümleci-yüklem
D) özne-zarf tümleci-yüklem
E) belirtisiz nesne-zarf tümleci-yüklem
8. Aşağıdaki cümlelerden hangisi ögelerine yanlış ayrılmıştır?
A) Gölgelerin enine kestiği/sokağın ıssızlığında/biraz daha/yürüdüm.
B) Cıvıl cıvıl sesler gelmeye başlayınca / kulak kabarttım.
C) Sağa sola dağılmış çocukların haykırışları / bitecek gibi / görünmüyordu.
D) Utançtan kıpkırmızı, terden sırılsıklam ve korkudan titreyerek / koştular / içeri.
E) Dersliğin açık kapısından / içeri / uzattım / başımı.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin öge sayısı en fazladır?
A) Ellerinde çevganlarıyla cirit atanların koşuştuğu çayırlarda bayram günleri çeşitli eğlencelerin, panayırların kurulduğunu biliyordum.
B) Bir kenara çekilerek etrafı seyrettim.
C) Şerbetçiler, şıracılar, simitçiler, helvacılar, lokumcular, macuncular/ tenteli işporta arabalarını ite kaka dolaşıyorlardı.
D) Bahçesinden nar dalları sarkan bir evin nefti renkli kapısına sırtımı yaslayıp etrafıma bir süre bakındım.
E) Kendime geldiğimde çalışma masamın başındaydım.
edebiyatsultani.com
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde cümlenin anlamını durum bakımından tamamlayan bir öge vardır?
A) Fincanımdaki çay önümde duruyordu ve dumanı hâlâ tütüyordu.
B) Her şeyi teneke kutunun içine doldurdum.
C) Paslı kapağı sıkı sıkı kapadım.
D) Şubat güneşinin donuk sarı ışığı tül perdenin gül desenlerini defterimin üzerine düşürüyor.
E) Mutfağın camsız pencerelerinden içerideki biri genç kız diğeri orta yaşlı iki kadını seçebildim.
11. “Üzerine bir resim çiziktirilmiş kağıtla kalemi bir tarafa bırakmış, denize buğulu gözlerle bakıyordu.” cümlesinde aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yoktur?
A) Nereye
B) Neyi
C) Ne
D) Kim
E) Nasıl
12. “Ellerini belindeki önlükle kurularken kuyunun yanındaki taşa oturdu.” cümlesindeki öge dizilişi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) zarf tümleci-dolaylı tümleç-yüklem
B) belirtili nesne-zarf tümleci-dolaylı tümleç-yüklem
C) özne-nesne-zarf tümleci-yüklem
D) nesne-dolaylı tümleç-yüklem
E) zarf tümleci-zarf tümleci-yüklem
13. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde dolaylı tümleç sıfat tamlamasıdır?
A) Masanın üzerinde şişesi parlatılmış gaz lambası ağır ağır yanıyordu.
B) İsmail derin ve uysal bir ırmak gibi kendi içine akmış, orada göllenmiş, tortulanmıştı.
C) El üstünde tutulmaya alışmış, ama nereye akacağını bilememiş, mizacını kestiremeyen coşkun sular gibi taşmıştı.
D) Duvardaki “Bu da geçer yâ hû!” levhasına gözü takıldı.
E) Çocukların gülüşmelerine aldırmayarak sofra başına döndü.
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne kullanılmamıştır?
A) Toprak bir sahanın üzerinde bir topun ardından sağa sola koşturan futbolculardan daha çok adamların heyecanıyla ilgiliydim ben.
B) Bİr göz üzerimize dikilmiş gibi bizi seyrediyordu.
C) Zamanın aynasının boylu boyunca kırıldığını ve o andan geriye ölümsüz bir suret kaldığını anladım.
D) Tarhları, toprak saksıları, gaz tenekelerini bir bir yokladı.
E) Şu portakal ağacı çiçek, meyve, yaprak aynı anda hepsini üzerinde taşıyor.
15. Aşağıdaki cümlelerden hangisi sadece yüklemden oluşmaktadır?
A) Başlarını sokacakları bir evleri vardı.
B) İkisinin de sesinde işlenmiş kabahatin, artık geri alınamayacak bir adımın haberini sezdi.
C) Büyükhanım onun da bahçenin bir köşesinde yaşamasına razı olamaz mıydı?
D) Yavrularının yanından ayrılamadığı için aç kalan ana köpeğin iniltilerini fersah fersah öteden işiterek ona elceğiziyle şekerleme götüren biriydi.
E) Havadan sudan konuştukları en dertsiz, en tasasız sabahlardan birinde keyifler iyiydi.
16. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi bir isim tamlamasıdır?
A) Yıllarca önce memleketinden ayrılmış bir tüccarın oğluydu.
B) O zaman sadece yedi yaşındaydı.
C) Trabzon’da halıya dair hatırasını dinç tutacak hiçbir şey yoktu.
D) Konukların boş gitmemesi de nezakettendi.
E) Aralarındaki fark daha fiillerinden belliydi.
17. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde özne birden çok sözcükten oluşmamıştır?
A) Simsiyah kaşları alnının ortasında neredeyse birleşmişti.
B) Yanında bir fidan gibi salınan Perihan Hanım çok suskundu.
C) Aşağı inmesi bir dakika sürdü.
D) Köprüden önceki son çıkıştı bu.
E) Bu işin sonu iyi olmayacak, Deniz!
18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili kelime veya kelime grubu zarf tümleci değildir?
A) Yapımcıyla da böyle konuşmazsan akıllılık edersin canım arkadaşım!
B) Bana kimse böyle davranamaz.
C) Hepsi kırkını çoktan devirmiş konsolos madamlarını inceledi bir süre.
D) Adam bu işten pek hoşlanmamıştı.
E) Odun sobası ağır ağır yanıyor, biz de etrafında ısınıyorduk.
19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Sen/benim/iyi bir insan olma/ihtimalimsin.
B) Senin hakkında/pek de iyi şeyler/söylenmiyor.
C) O bunaltıcı günlerden birinde/poplin almak için/Trabzon’un meşhur çarşısına/çıktılar.
D) İran’ın kıymetli halıları, antikalara, değerli paralar/hep/bu çarşılarda/satılırdı.
E) Böyle bir çarşıyla/Tebriz’in çarşıları /boy ölçüşebilirdi.
20. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde dolaylı tümleç vurgulanmıştır?
A) Bu sese sinmiş şımarık masumiyeti, ardından gelecek münasebetsiz isteği ne zaman olsa sezerdi.
B) Sabah olduğunda Zehra ile İsmail yola düştüler.
C) Başını, gaz lambasının ışığında onardığı potlu çarşaftan kaldırdı.
D) Bu rengarenk insan kalabalığından daha çok develeri seyretti Zehra.
E) Camı incecik, işlemesi zarif bir bardak içindeki limonatayı yudumladı.
21. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir ögenin açıklayıcısı olmayan bir ara söz kullanılmıştır?
A) Onun şiiri -Serenat- sevgiliye duyulan aşkı anlatan bir şiirdir.
B) Hepsi bakıcılarından çok daha süslü onlarca devenin -deve huysuz ve aksi hayvandı- içlerinden birinin sık sık ortalığı birbirine kattığı görülürdü.
C) En sevdiğim kafiye -âh- bu şiirde de yerinde kullanılmış.
D) Eve girdiklerinde -saat on civarında- televizyonlarının çalındığını fark ettiler.
E) Adamın yüzü -sapsarı, kanı çekilmiş o çehre- gözümün önünden gitmedi.
22. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde nesne vurgulanmıştır?
A) Hayatta var olduğunu bilmediği suçlar aklına bile gelmemiş.
B) O sabah bezdirici bir kıyamet korosuyla uyandığında başını yastığın altına soktu.
C) Güneşsiz, boğucu, rutubetli bir hava vardı.
D) Dışarıdan gelen seslere kulak verdi.
E) En ağır suçları gözden geçirdi.
23. “Kavakların yaprak dökme biçimi, ayvaların azlığı çokluğu, kestanelerin dökülme zamanı ve daha bir sürü şeyden Büyükhanım mevsimlerin nasıl geçeceğini tahmin edecek bilgiye az çok ulaşmıştı yıllardır.”
cümlesindeki ögelerin sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) özne-nesne-zarf tümleci-yüklem-zarf tümleci
B) dolaylı tümleç-özne-dolaylı tümleç-zarf tümleci-yüklem-zarf tümleci
C) zarf tümleci-zarf tümleci-özne-yüklem-zarf tümleci-zarf tümleci
D) dolaylı tümleç-zarf tümleci-özne-yüklem-zarf tümleci
E) belirtili nesne-zarf tümleci-özne-zarf tümleci-yüklem-zarf tümleci
24. (I)Dışarıdan gelen seslere kulak verdi.(II) Yerinden kalktı, yarı beline kadar pencereden sarktı.(III) Geri döndü. (IV) Nicedir el sürmediği yastık örtüsünü el işi bohçasından çıkardı. (V) Kavuniçi çiçeğin son gölgesini işlemek için, iğnesine açık tonda bir iplik geçirdi.
Yukarıdaki cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I.cümle dolaylı tümleç ve yüklemden oluşmuştur.
B) II. cümlede iki tane yüklem vardır.
C) III.cümle dolaylı tümleç ve yüklemden oluşmuştur.
D) IV. cümlede dolaylı tümleç, zincirleme isim tamlamasından oluşmuştur.
E) V. cümle zarf tümleci, dolaylı tümleç, belirtisiz nesne ve yüklemden oluşmuştur.
25. (I ) Zehra içlerinden mor menekşe demetini eline almış. (II) Yürek biçiminde koyu yeşil yaprakların üzerine düşen güneş ışığına, arkada kalan yarı gölgeli kısma, ressamın menekşelerin üzerinde gidip gelmiş fırçasının izlerine uzun uzun bakmıştı. (III) İçine tatlı bir duygu, güçlü bir istek dolmuş. (IV) Bileklerinde, parmak uçlarında ışıklı bir kamaşma hissetmişti. (V) O arzu o günden bu yana eksilmemişti.
Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I.cümlede belirtisiz nesne kullanılmıştır.
B) II.cümlede dolaylı tümleç, söz öbeğinden oluşmamıştır.
C) III.cümlenin öznesi sıfat tamlamasından oluşmaktadır.
D) IV. cümlenin yüklemi birleşik fiildir.
E) V.cümlede özneden sonra zarf tümleci gelmektedir.
edebiyatsultani.com
CEVAPLAR:
1.A, 2.D, 3.E, 4.E, 5.C, 6.B, 7.D, 8. A, 9.D, 10.C, 11.C, 12.A, 13.D, 14.A, 15.D, 16.A, 17.D, 18.A, 19.A, 20.C, 21. B, 22.E, 23.B, 24.C, 25.B
Yukarıdaki testi indirmek için aşağıdaki linke tıklayınız.
