Divan Edebiyatı Test 1

DİVAN EDEBİYATI TEST 1

Aşk derdiyle hoşem el çek ilacından tabib
Kılma derman kim helakim, zehri dermanındadır
1.Bu beyitte, Divan edebiyatının ortak konularından hangisi işlenmiştir? (1981-ÖYS)
A)Aşk acısından duyulan mutluluk
B)Sevgiliye duyulan özlem
C)Aşk ıstırabının insanı olgunlaştıracağı inancı
D)Sevgilinin cefasının sürüp gitmesi için Tanrı’ya yakarış
E)Aşk derdine derman bulunamayış

2. Gazelin ilk beytine matla, genellikle şairin adı bulunan son beytine tegazzül, en güzel beytine beytül gazel denir. Her beyti aynı konudan bahseden gazele yek-âhenk, her beyti aynı derecede güzel gazele yek-âvâz adı verilir.
Bu parçadaki numaralı terimlerden hangisinin açıklaması yanlıştır?(1995-ÖYS)
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.

3. Aşağıdaki beyitlerin hangisi bir kasidenin matla (ilk) beytidir?
A)Bahar erdi yine düştü letafet gülsitan üzre
Yine oldu zeminin lütfu galip asman üzre

B)Gül devri ayş eyyamıdır zevk u safa hengamıdır
Aşıkların bayramıdır bu mevsim-i ferhunde dem

C)Cefa taşın ne gam atsa Hayali sana alçaklar
Belagat meyvesini hasıl eden nahl-i hünersin sen

D)Bu devr içinde benim padişeh-i mülk-i sühan
Bana sunuldu kaside bana verildi gazel

E)Arızın yadıyle nemnak olsa müjganım n’ola
Zayi olmaz gül temennasıyla vermek hâre su

4. Bir kimsenin ölümü üzerine duyulan üzüntü ve acıyı anlatmak, onun erdemlerini, iyi yönlerini dile getirmek amacıyla yazılan şiirlere verilen addır. Ölen bir kişi için yazılan bu tür şiirlere divan edebiyatında …………, halk edebiyatındaysa ………………. denmiştir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere, verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? (2006-ÖSS)
A)mersiye-ilahi
B)mesnevi-koşma
C)mevlit-koşma
D)mevlit-ağıt
E)mersiye-ağıt

5. Beni ağlan beni kim, üstüme gelmez ölicek
Bir avuç toprak atar bad-ı sabadan gayrı
Yukarıdaki dizeler, Divan şiiriyle ilgili olarak aşağıda verilen yaygın yargılardan hangisiyle bağdaşmaz? (1981-ÖYS)
A)Bütün şiirlerde aruz ölçüsü kullanılmıştır.
B)Yapıt, değişmez kurallara göre, güçlü bir düzen içinde ve çoklukla beyit işlenir.
C)Söz ve anlam sanatlarına sık başvurulur.
D)Biçim ve söyleyiş kaygısı oldukça ağır basar.
E)İnsandan kopuk, insanı anlatmayan soyut bir dünya vardır.

6.Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin belirleyici özelliklerinden biri değildir? (1977)
A)Mecaz ve mazmunlarla yüklü olması
B)Dış dünyaya yönelik somut konuların işlenmiş olması
C)Şekil güzelliği sağlamak için eş anlamlı sözlere yer verilmesi
D)Kişisel sevinçlere ve acılara çok az yer verilmesi
E)Tasavvufla ilgili terimlere geniş ölçüde yer verilmesi

7. Divan şiiriyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? (1997-ÖYS)
A)Yabancı sözcüklerle ve kurallarla yüklü bir dil kullanılmıştır.
B)Ölçü olarak aruz kullanılmıştır.
C)Kavramlar, ortaklaşa kullanılan kalıplaşmış sözlerle anlatılmıştır.
D)Konular genellikle gerçek yaşamdan alınmıştır.
E)Şiirler “divan” adı verilen kitaplarda toplanmıştır.

8. ………… ; gazellerinde gerçek aşkı, zevki ve eğlenceyi gerçekçi bir üslupla dile getirmiştir.O, …………. gibi üzüntü ve acılarını tasavvufi kavramlardan hareketle sembolik bir dille yansıtan yanık bir aşık değil neşeli bir kişiliktir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?(2016-LYS)
A)Hoca Dehhani-Nesimi
B)Nedim-Fuzuli
C)Baki-Hayali
D)Zati-Şeyhülislam Yahya
E)Bağdatlı Ruhi-Şeyh Galip

9. Türk edebiyatında gerçek anlamda ilk mizahi ürünler; masallar, fıkralar ve seyirlik oyunlardır. Divan edebiyatında bir kimseyi yermek, olumsuz bir gidişatı eleştirmek amacıyla yazılan hicviyeler de bir çeşit mizah ürünüydü. Bu tür metinlerde abartılı bir dil kullanılır ve hicvedilen kişi âdeta yerin dibine geçirilmeye çalışılırdı. —-, bu bağlamda akla gelen ilk örneklerden biridir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? (2016-LYS)
A) Nâbî’nin Hayriyye’si
B) Şeyhî’nin Harnâme’si
C) Nef’î’nin Siham-ı Kaza’sı
D) Bağdatlı Rûhî’nin Terkib-i Bend’i
E) Fuzûli’nin Şikâyetnâme’si

I. Bahariyye – Pastoral şiir
II. Nasihatname – Lirik şiir
III. Gazavatname – Epik şiir
IV.Menakıbname – Satirik şiir
10. Yukarıda numaralanmış tür eşleştirmelerinden hangileri yanlıştır?(2016-LYS)
A) I. ve II.
B) I. ve III.
C) II. ve III.
D) II. ve IV.
E) III. ve IV.

11. Türk nesri, —- ile edebî bir kimlik kazanmıştır. Divan edebiyatının özenli hatta bir çeşit süslü nesrinin ilk büyük sanatkârı odur. Fars edebiyatının secili cümlelerini ve mecazlı anlatımını benimsemiş olan sanatçı, bir bakıma klasik nesrin temelini attığı dinî-tasavvufi içerikli —- adlı eserinin ön sözünde, eseri güzel görünsün diye bu tür söz sanatlarına yöneldiğini belirtmiştir. Eserin dili süslü ve özenli olsa da devrine göre anlaşılabilir biçimdedir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? (2016-LYS)
A) Âşık Paşa – Garibnâme
B) Nergisî – Nihâlistan
C) Sinan Paşa – Tazarrunâme
D) Veysî – Hâbname
E) Evliya Çelebi – Seyahatnâme

12. Bir şairin, başka bir şiirini konu ve biçim yönünden örnek alarak aynı ölçü aynı uyak ve aynı redifle yazdığı benzer şiire ne ad verilir? (1997-ÖYS)
A)Muhammes
B)Nazire
C)Murabba
D)Taştir
E)Müseddes

13. Aşağıdaki eserlerden hangisi 15.yüzyılda mesnevi biçiminde yazılmış bir yergidir?
A)Tazarruname
B)Kabusname
C)İskendername
D)Harname
E)Garipname

14. “Divan şiiri, özellikle kasidelerde (I), bir bakıma en az yarar güden şiirdir. Divan şairi, gazellerde (II) salt söz ustalığına önem verir, bu ustalığı ile duygulandırır okuyucusunu. Mesnevilerde (III) Divan şairi halk hikayecisi ile birleşir. Gazellerde (IV) ise şiire yararın karıştığı daha belirgindir.”

Bu paragrafta bilgi yanlışlığı vardır.
Paragraftaki numaralandırılmış sözcüklerden hangilerinin yerleri değiştirilirse, bu yanlışlık giderilmiş olur? (1976)
A) 2.ile 3.nün
B) 4.ile 1.nin
C) 1.ile 2.nin
D) 3.ile1.nin
E) 4.ile 3.nün

15. Mesneviyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? (1996-ÖYS)
A)Uyak düzeni aa ba ca … biçimindedir.
B)Beyit sayısı, konunun işlenişine göre belirlenir.
C)Daha çok, aruz vezninin kısa kalıplarıyla yazılır.
D) Arap ve Türk edebiyatına İranlılardan geçmiştir.
E)Öyküleme gerektiren konular, bu türde işlenmiştir.

16. Aşağıdakilerden hangisi edebiyatımızda ünlü bir mektuptur?
A)Harname
B)Şikayetname
C)İskendername
D)Garipname
E)Zafername

17. “Fuzuli, Leyla ile Mecnun’u ile bütün edebiyat boyunca tek başına kalmış bir eserin sahibidir. Baki’nin Mersiye’si gibi, onun Mesnevi’si de uzun zamanı kapatan eserlerdendir. Çağdaşı Yahya Bey gibi, Atai gibi bu yola heves edenler, az çok bölgesel konuları ele almışlar ya da çeviriye özenmişlerdir.”
Parçaya göre Fuzuli’nin Mesnevi’si ile Baki’nin Mersiye’sinin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir? (1985-ÖYS)
A)Bu eserlerle mesnevi ve mersiye devrinin kapanmış olması
B)Şairlerinin bu türlerde başka eser vermemiş olmaları
C)Uzun zaman, eş değerde benzerlerinin yazılmamış olması
D)Türlerinin ilk örnekleri sayılmaları
E)İki büyük çağdaş şair tarafından yazılmaları

18.Nedim’le Fuzuli’yi karşılaştıran aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? (1984-ÖYS)
A)Nedim, şiirinde günlük hayatı yansıtmış; Fuzuli ise bundan kaçınmıştır.
B)İkisi de kasideden çok gazelde başarılı olmuştur.
C)Fuzuli tasavvuftan esinlenmiş, Nedim tasavvufla hiç ilgilenmemiştir.
D)İkisinde de dil, çağdaşlarına göre daha sadedir.
E)İkisinin de “Divan”larından başka, “Mesnevi”leri de vardır.

19. Kasidelerinde kullandığı ağır dil, gazellerinde, özelliklerinde oldukça sadeleşir. Farsça ve Arapça şiirleri de olmakla birlikte şiirlerinin çoğu Türkçedir. Kasidelerinden çok, yeni buluşlarla süslediği şarkı ve gazelleriyle ünlüdür. Gazellerine, “Malumdur benim sühanım mahlas istemez.” diye haklı olarak övünecek derecede kişiliğinin damgasını vurmuştur.
Bu parçada tanıtılan Divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?(1992-ÖYS)
A)Fuzuli
B)Baki
C)Nedim
D)Nefi
E)Nabi

I.Gülşehri
II.Nefi
III.Şeyh Galip
IV.Fuzuli
20. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi yukarıda verilen sanatçılardan birine ait değildir?(2011-LYS)
A)Siham-ı Kaza
B)Mantıku’t Tayr
C)Hayriyye
D)Hüsn ü Aşk
E)Şikayetname