DİVAN EDEBİYATI TEST 21
- Aşağıda Divan edebiyatıyla ilgili olarak verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Mesnevi nazım biçiminde her beyit kendi arasında kafiyelenir.
B) Kaside nazım biçiminde şairin adının geçtiği beyitte girizgah denir.
C) Divan edebiyatında nesre inşa, nesir yazanlara münşi, nesirden oluşan eserlere de münşeat denir.
D) Bir kişiyi ya da durumu eleştirmek amacıyla söylenen şiirlere hicviye adı verilir.
E) Ünlü bir şairin şiirine karşı başka bir şair tarafından aynı ölçü ve uyakla yazılmış şiirlere nazire adı verilir. - Türk edebiyatında, bazı sanatçıların belli bir dönemi etkileyen edebi akımlarla özdeşleştiğini görmekteyiz.
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi Türki-i Basit akımından etkilenerek eser vermiştir?
A) Naili
B) Tatavlalı Mahremi
C) Neşati
D) Nedim
E) Şeyh Galip - Kasidenin ilk beytine makta (I), genellikle şairin adının geçtiği beyte taç beyit (II), en güzel beytine beytü’l kasid (III) denir. Kişilerin övüldüğü, kasidenin asıl bölümüne methiye (IV), kasideyle aynı ölçü ve uyakla söylenen bölüme tegazzül (V) denir.
Bu parçadaki numaralı terimlerden hangisinin açıklaması yanlıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. - 14.yüzyıl tasavvuf şairlerinden olan Âşık Paşa, Anadolu Türkleri arasında tasavvufu yaymak ve tasavvuf adabını öğretmek amacıyla . . . adlı mesnevisini yazmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Garipname
B) İskendername
C) Cemşid-i Hurşit
D) Sefaretname
E) Siyasetname - Nedim’le ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Şiirimizde mahallileşme onunla başlamıştır.
B) Şiirlerinin mekanı genellikle İstanbul ve çevresidir.
C) Edebiyatımızda tuyuğ nazım şeklinin önemli ustalarındandır.
D) Heceyle yazdığı bir türküsü vardır.
E) Şiirlerinde genellikle din dışı konulara yer vermiştir. - 13.yüzyılın en belirgin sanatçıları Hoca Dehhani, Mevlana, Sultan Veled ve Şeyyad Hamza’dır. Hoca Dehhani dini ve tasavvufi (I) konularda eserler vermiştir, Divan edebiyatının ilk şairi (II) olarak kabul edilir. Mevlana Farsça (III) ile yazan bir tasavvuf şairidir, Mesnevi adlı eserinde tasavvufun esaslarını (IV) anlatır. Mevlana’nın oğlu Sultan Veled de bu yüzyılda yaşayan önemli bir şairdir. Şeyyad Hamza ise Yusuf u Züleyha (V) adlı mesnevinin yazarıdır.
Yukarıdaki altı çizili yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. - Tanınmış kişilerin konu edildiği bir yazı türüdür. Yazar anlattıklarını belgelere, kanıtlara dayandırır. Bu tür yazılarda amaç okura bilgi verme, izlenim kazandırmadır. Anlatılanlar genelde kronolojik bir sıra içinde verilir.
Bu parçada anlatılan yazı türünün Divan edebiyatındaki adı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kaside
B) Tezkire
C) Velayetname
D) Şehrengiz
E) Münşeat - Bu akım, Divan şiirine birçok yenilik getirmiştir. Bunların başlıcaları şunlardır: Söz oyunları yerine anlam derinlikleri, açık ve anlaşılır söyleyişler yerine mecazlı ve güç anlaşılır söyleyişler; işitilmemiş ve hayali mazmunlar ( söz kalıpları) kullanmak… Yine bu akımda her mısrada üstün bir ahenk ve güzellik oluşturma çabası söz konusudur. Bu akımın Türk edebiyatındaki temsilcileri Neşati, Naili ve Şeyh Galip’tir.
Bu parçada sözü edilen akım aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sebk-i Hindi
B) Tasavvuf
C) Sembolizm
D) Mahallileşme
E) Türki-i Basit - Ali Şir Nevai (I), Türk edebiyatının 15.yüzyılda (II) yaşamış önemli sanatçılarından biridir. En önemli eseri Türkçeyle Farsçayı (III) karşılaştırarak Türkçenin daha üstün bir dil olduğunu kanıtlamaya çalıştığı Muhakemetü’l Lügateyn’dir.(IV) Ayrıca yazarın, Türk edebiyatında biyografi (tezkire) sayabileceğimiz Mecalis-i Seba (V) adlı eseri önemlidir.
Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. - . . . , yaşadığı yüzyılın önemli şairlerindendir. Şiirlerinde tasavvufun ve “vahdet-i vücut” felsefesinin geniş yansımaları görülür. Ancak tasavvufu bir fikir ve bilgi olarak değil bir heyecan ve duygu olarak ele almış ve yetkin bir lirizme ulaşmıştır. “Terkib-i Bend” en beğenilen eseridir. Asırlarca beğenilerek okunan bu eserine Ziya Paşa ve Muallim Naci tarafından nazire yazılmıştır. Bu eseriyle edebiyatımızda sosyal eleştiri sahasının da ilk temsilcisi olmuştur.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Nefi
B) Nabi
C) Şeyhülislam Yahya
D) Bağdatlı Ruhi
E) Taşlıcalı Yahya - Aşağıdakilerin hangisinde Türklerin Divan edebiyatına kazandırdığı nazım biçimleri bir arada verilmiştir?
A) Tuyuğ-mani
B) Şarkı-tezkire
C) Tuyuğ-şarkı
D) Gazel-kaside
E) Mesnevi-şarkı - “Kaside” ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Genelde 33 ile 99 beyit arasındadır.
B) Devlet büyüklerini ve ileri gelenleri övmek için yazılır.
C) Fahriye bölümünde tasvirlere yer verilir.
D) Yazarın mahlasının geçtiği beyte taç beyit denir.
E) En güzel beytine beytü’l kasid denir. - Aşağıdakilerden hangisi mesnevi nazım biçiminin özelliklerinden biri değildir?
A) Günümüzdeki roman ve öykü niteliğindedir.
B) Aruz ölçüsünün uzun kalıplarıyla yazılır.
C) Beyit sayısı sınırsızdır.
D) Her beyit kendi arasında uyaklıdır.
E) Beş mesneviden oluşan eserlere hamse denir. - Aşağıdakilerin hangisinde Divan edebiyatı nazım biçimleri bir arada verilmiştir?
A) Rubai-koşma-varsağı
B) Gazel-kaside-koşma
C) Tuyuğ-rubai-mesnevi
D) Semai-tuyuğ-kaside
E) Kıta-murabba-türkü - Aşağıdakilerden hangisi tuyuğ ile rubainin ortak özelliklerinden biri değildir?
A) Tek dörtlükten oluşmaları
B) “aaba” şeklinde uyaklanmaları
C) Fikri konuları ele almaları
D) Fars edebiyatından alınmış olmaları
E) Divan edebiyatında kullanılmaları - . . . Divan şiirinde dört dizeden oluşan kendine özgü bir ölçü ile yazılan bağımsız nazım birimine denir. Uyak örgüsü aaxa biçimindedir. Bu şiir türü, İran edebiyatından Türk edebiyatına geçmiştir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Tuyuğ
B) Kıta
C) Rubai
D) İlahi
E) Şarkı
CEVAPLAR: 1.B, 2.B, 3.A, 4.A, 5.C, 6.A, 7.B, 8.A, 9.E, 10.D, 11.C, 12.C, 13.B, 14.C, 15.D, 16.C
