EKPSS LİSANS TÜRKÇE DENEME SINAVI 26

1.Sıkılmaya katlanmayan kişi kültür edinmeye özenmesin.
Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır?
A) Sıkıntılarla baş etmenin, kültürlü olmakla mümkün olduğu
B) Kültürlü kişilerin, kültürel ortamlardan uzak kalmaya katlanamadıkları
C) Kültür sahibi olabilmek için sıkıntıyı göze almak gerektiği
D) Sıkılmaya katlanabilmenin herkesin harcı olmadığı
E) Kültürlü kişilerle ötekilerin, sıkıntılar karşısındaki tavırlarının farklı olduğu

2.Metin şiir rengine bürünmedikten sonra içinde doğru ve haklı düşüncelerin yer alması onun şiir sayılmasına yetmez.
Bu cümleye göre bir metnin şiir sayılabilmesi aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?
A) Bir düşünceyi aktarmaktan uzak olmasına
B) Doğru ve haklı düşüncelerin yanında şiirsel nitelikler de taşımasına
C) Sadece duygularla yazılmasına
D) Biçim ve içerik açısından dengeli olmasına
E) Okuru, düşünsel ve duygusal açıdan etkileyebilmesine

3. Bir antolojide şair seçimine, şiir seçimine, dönemleri ve kişileri değerlendirme biçimlerine her zaman karşı çıkılabilir, çok doğal bir şeydir bu. Sonuçta, ne kadar nesnel kalınmaya çalışılırsa çalışılsın, hazırlayanın adı altında yayımlanan bir seçkide ya da antolojide her zaman bir öznellik vardır. Bundan bütünüyle kaçınılacağını sanmıyorum ben. Antolojinin üzerinde hazırlayanın adının bulunması kendiliğinden böyle düşünmeyi gerektirir.
Bu parçada yazar antolojilerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini vurgulamaktadır?
A) Öznel yanının ağır basmasının doğal olduğunu
B) Hazırlayanın adıyla yayımlanmasının doğru olmadığını
C) Şiir seçiminin tek bir kişi tarafından yapılmasının yanlış olduğunu
D) Hazırlayanın, eleştiriye açık olması gerektiğini
E) Şairler tarafından hoş karşılanmadığını

4. Bir öykü dili oluşturabilmek için araştırma ve inceleme yapmalı ve birebir yaşanmış olsa bile öyküde olmaması gereken fazlalıkları ustalıkla ayıklamalısınız. Dili günlük kullanımın tekdüzeliğinden kurtarıp kendine özgü bir söz dizimi oluşturmalısınız. Anlattıklarını bir sıraya koymalı, olaylar arasındaki neden-sonuç ilgisine dikkat etmelisiniz.
Bu parçada göre aşağıdakilerden hangisi bir öykü dili oluşturabilmek için yapılması gerekenlerden biri değildir?
A) Günlük yaşamın sıradanlığından kurtulmuş bir dil kullanmak
B) Araştırma ve inceleme yapmak
C) Öykünün gerektirmediği fazlalıkları atmak
D) İyi bir gözlemci olmak
E) Olaylar arasındaki nedenselliği göz ardı etmemek

5. Evliya Çelebi bir tarihçi değildi, tanık olduğu olayları hayal gücünü de ekleyerek anlatırdı. Onu tarihî olayları eğip bükmeden yazıya geçiren bir tarihçi olarak değil, zengin bir hayal gücüne ve eşsiz bir mizah duygusuna sahip bir yazar olarak görmek gerekir. Açıkçası, mübalağa Evliya Çelebi’nin üslup özelliğidir ve yazdığı metin, güzelliğini abartılarından ve öznelliğinden alır.
Bu parçadan Evliya Çelebi ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Tanık olduğu olayları hayal süzgecinden geçirerek aktardığına
B) Bir tarihçi olarak değerlendirilemeyeceğine
C) Eşsiz bir mizah duygusuna sahip olduğuna
D) Abartının, üslubunun bir parçası olduğuna
E) Dilinin, dönemine göre oldukça sade olduğuna

6. Günümüzün öykücüleri arasında birikimli, yetkin, ilerde çok daha özgün öyküler yazacak olanlar da var, ama genelde baktığımızda durum pek iç açıcı değil. Benmerkezli, kendi dünyalarını, sıkıntılarını, üstelik kötü bir Türkçeyle anlatan, birbirinin benzeri öyküler yazılıyor. Birikim yetersizliği ve dile hâkim olamama sonucunda öykü tekniğinden uzak iç dökümleri çıkıyor ortaya.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi öykücülere yöneltilen eleştirilerden biri değildir?
A) Benmerkezcil oldukları
B) Türkçeyi güzel kullanamadıkları
C) Seslendikleri okur kitlesini tanımadıkları
D) Birikim bakımından yetersiz oldukları
E) Birbirinin benzeri öyküler yazdıkları

7. Geçmişi aynen tekrarlamak mümkün değil, çünkü her çağın kendine özgü şartları vardır. Bugün Türk müziği diye benimsediğimiz müzik de belli bir çağın ve belli şartların ürünüdür. Bunun aynen tekrarlanması çağa uymaz. Ancak bir gün Türk toplumunun dünya görüşünü yansıtacak bir müziğin doğabilmesi için bu hazinenin çok iyi korunması, evrensel olsun diye alıp sağını solunu çekiştirerek ucubeler yaratılmaması gerekir.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Türk musikisine gençlerin bugün pek ilgi göstermediği
B) Türk musikisinin oluşturulduğu çağın şartlarına göre biçimlendiği
C) Türk müziğinin bugün aynen tekrarlanmasının yanlış olduğu
D) Türk toplumunun dünya görüşünü yansıtacak müziğin doğmasında Türk musikisinden yararlanılabileceği
E) Türk müziğinin evrenselleştirmek için ondan zoraki değişiklik yapılmasının doğur olmadığı

8. İyi ki erken çiçek açtın, sabırsız badem ağacım! Sana öğütler verecek değilim. Aman niye sabırsızlandın, çiçek açtın, ayaz vurup kavrulacaksın! Sen çiçek açmazsan, sen meydan okumazsan kara kışa, kim düşleyebilir ucu görünmez güneşli günleri? Aydınlıktan kim söz açabilir, senin beyaz umut çiçeklerin olmasa? Bir dal vakitsiz çiçeğin, ışıklı türkülerin yeter, hatırlatmaya baharı.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Öyküleyici ögeler ağır basmaktadır.
B) Düşünceler örneklendirilerek ortaya konmuştur.
C) Tartışmacı bir üslup benimsenmiştir.
D) İnsan dışındaki bir varlık insan gibi düşünülmüştür.
E) Bir fikir, tanımlamalarla belirgin hâle getirilmiştir.

9.Şubat bitmek üzere, kış artık sona erdi, derken havalar öyle kötüleşti ki… Sanki bütün mevsimi lodosların yabancı yazına aldanarak tembel tembel geçiren kış, birdenbire bu şubat sonunda, tam şark usulü bir hızla harekete geçmişti. Bütün ihmallerini birkaç gün içinde tamamlamaya azmetmiş gibi, fırtına, sis, kar, tipi, eline ne geçerse hepsini kullanarak şehri altüst etmişti.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) İnsan dışındaki bir varlık insana özgü niteliklerle anlatılmıştır.
B) Tabiat, durağan yönleriyle betimlenmiştir.
C) Bir düşünce örneklerle açıklanmıştır.
D) Yorum gerektiren yargılardan kaçınılmıştır.
E) Karşılaştırmalarla anlatıma akıcılık kazandırılmıştır.

10. Eskiden zaman zaman müthiş baş ağrıları çekerdim. Doktorum bu hastalığın ancak bir hobim olduğu zaman geçeceğine inandırdı beni. O günden beri değişik hocalardan resim dersleri aldım, İstanbul’da da çalışmalarımı ünlü bir ressamın gözetiminde hâlâ sürdürüyorum. Resimlerimin kalitesini değerlendiremem ama baş ağrılarımdan kurtuldum.
Bu parçada yazar aşağıdakilerden hangisine açıklık getirmektedir?
A) Sanatın, kişinin ruh dünyasında ne gibi değişiklikler oluşturduğuna
B) Resim yapmaya nasıl başladığına
C) Fiziksel rahatsızlıkları gidermenin nasıl mümkün olduğuna
D) Hobi sahibi olmanın kişiye ne tür yararlar sağladığına
E) Resim sanatının ne gibi püf noktalarının olduğuna

11. (I) Kudüs’teki ilk günümüzde hedefimiz, genel adı Harem-i Şerif olan içinde Kubbetüssahra da bulunan alanı ziyaret etmekti. (II) Ancak bunun için bile uzunca bir süre daracık, taştan yapılmış sokaklarda, bizi hiç bırakmayan baharat kokusunun arasında ilerlememiz gerekti. (III) Biz Kubbetüssahra’ya en yakın olanını tercih ettik. (IV) Buraya girmek için birçok kapı var. (V) Sonunda Kubbetüssahra’ya açılan, kocaman, demir bir kapıya ulaştık.
Bu parçada düşüncenin akışının sağlanabilmesi için aşağıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?
A) II. cümle parçanın sonuna getirilmelidir.
B) III. cümle I. cümleden sonra getirilmelidir.
C) II. cümle ile IV. cümle yer değiştirmelidir.
D) III. ile V. cümle yer değiştirmelidir.
E) V. cümle II. cümleden sonra getirilmelidir.

12. (I) Kendimizi sorgulamak dünyayı daha muğlak hale getirir. (II) Gerçeklerin değişmiş olabileceğini, bir zamanlar doğru olanın şimdi yanlış olabileceğini kabul etmemizi gerektirir. (III) Derinden inandığımız bir şeyi yeniden düşünmek şahsımıza yönelik bir tehdit gibi algılanabilir ve sanki içimizden bir şeyler kopuyormuş gibi hissettirebilir. (IV) Ama bu her sahada geçerli değildir. (V) Maddi varlıklarımız elbiselerimiz, eşyalarımız söz konusu olduğunda çok yenilikçi olabiliriz. (VI) Ancak bilgi ve görüşümüz söz konusu olduğunda mevcudu muhafaza eğilimindeyiz.
Yukarıda numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) I. ve II. cümlede aynı tür fiilimsi kullanılmıştır.
B) III. ve IV. cümlede sıfat tamlaması kullanılmıştır.
C) V. ve VI. cümlede miktar zarfı kullanılmıştır.
D) III. cümlede yazım yanlışı yoktur.
E) VI. cümlede önceleri isim fiilken zamanla isimleşmiş bir sözcük kullanılmıştır.

13. (I) Tekrar düşünmek, eski sorunlara yeni çözümler üretmenize ve eski çözümleri yeni sorunlara göre yeniden gözden geçirmenize yardımcı olabilir. (II) Bu, çevrenizdeki insanlardan daha fazla şey öğrenmenin ve daha az pişmanlık yaşamanın bir yoludur. (III) Bilgeliğin farkı en değerli sandığımız bazı hasletlerimizden zamanı geldiğinde vazgeçebilmektir. (IV) Çoğumuz bildiğimiz ve uzman olduğumuz konularda inançlarımıza ve fikirlerimize sadık kalmaktan mutluyuz. (V)Oysa yeniden düşünmek bir beceridir.
Yukarıda numaralanmış cümleler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) I. ve II. cümle yapısına göre birleşik bir cümledir.
B) III. ve IV. cümlede isim tamlaması kullanılmıştır.
C) I. ve V. cümlede fiilimsi kullanılmıştır.
D) IV. ve V. cümlede bağlaç kullanılmıştır.
E) II. cümledeki “-ki” sıfat yapan bir ektir.

14. I. Kendine en çok güvenenler genellikle en az yetkin olanlardır.
II. Bu insanlar bilmedikleri halde en doğruyu onlar biliyor gibi hareket ederler.
III. İnsanlar deneyim kazandıkça, kendilerine olan güvenleri yetkinliklerinden daha hızlı yükselir ve o noktadan itibaren güvenleri yetkinliklerinin üzerinde olur.
IV. Tecrübe kazandıkça alçak gönüllülüklerinden bir kısım kaybederler.
VI. Bu bir aşırı güven döngüsü başlatır ve bildiklerimizden şüphe duymamızı ve bilmediklerimizi merak etmemizi engeller.
Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri yapıları bakımından aynıdır?
A) I. ve III.
B) II. ve IV.
C) III. ve V.
D) IV. ve V.
E) I. ve III.

15. (I) Restoranlar kapanınca, evde yemek arttığı gibi alım miktarları da arttı. (II) İnsanlar daha az mağazaya gidip daha fazla harcamaya başladılar. (III) Evde stoklanabilir, raf ömrü uzun ürünler alınmaya başlandı. (IV) Daha sağlıklı ev yemekleri yapılır oldu. (V) Hız, kolaylık ve güvene odaklanıldı. (VI) Markette rahat dolaşma dönemi bitti. (VII) Hemen işini görüp çıkmak benimsendi.
Yukarıdaki paragrafta numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) I. ve IV. cümlede isim tamlaması kullanılmıştır.
B) II., III. ve IV. cümle zarf kullanılmıştır.
C) VI. ve VII. cümle özne ve yüklemden oluşmaktadır.
D) III. ve IV. cümlede isim ve sıfat tamlamaları kullanılmıştır.
E) III. ve V. cümlede virgülün (,) kullanılma amacı aynı değildir.

CEVAPLAR: 1.C, 2.B, 3.A, 4.D, 5.E, 6.C, 7.A, 8.D, 9.A, 10.B, 11.C, 12.C, 13.B, 14.C, 15.E