İSLAM ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI TEST 6
1.Bu eserler Türk dili, tarihi, edebiyatı, sanatı, töresi hakkında önemli bilgiler vermektedirler. Türk ve Türkçe adı, ilk kez bunlarda geçmektedir. Anıtların olduğu yerde yalnızca dikilitaşlar değil, yüzlerce heykel, balbal, şehir harabeleri, taş yollar, su kanalları, koç ve kaplumbağa heykelleri, sunak taşları bulunmuştur.
Bu parçada sözü edilen yazıtlar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yenisey Yazıtları
B) Altun Yaruk
C) Orhun Yazıtları
D) Sekiz Bermek
E) Kutadgu Bilig
2. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı’nın özelliklerinden değildir?
A) Hece ölçüsünün 7’li, 8’li ve 12’li kalıpları tercih edilmiştir.
B) Şiirlerde kullanılan nazım birimi dörtlüktür.
C) Destan kahramanları toplum içinden her kesimden kişilerdir.
D) Millî dil ve nazım şekilleriyle söylenmiştir.
E) Şiirler, ozan, baksı, kam denen kişilerce kopuz adı verilen sazla söylenmiştir.
3. (I) Bütün uluslarda olduğu gibi Türklerde de daha yazı kullanılmadan önce ulusal-sözlü bir edebiyat vardı. (II) Bu edebiyat, değişik yazıların Türkler arasında yayılmasından sonra da devam etmiştir. (III) Türkler değişik medeniyetlerin etkisi altına girdikleri zaman bile sözlü edebiyat bütün gücüyle varlığını sürdürmüştür. (IV) Bu dönemin en önemli yapıtları şüphesiz destanlardır. (V) Sözlü Edebiyat döneminde dizelere genel olarak tam uyak hâkimdir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı yapılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
4. Kırgızların bütün mitolojisini, masallarını, her türlü geleneklerini bir kahraman çevresinde toplamış bir eserdir. Kırgızların hayat tarzları, görenekleri, ahlak ve inanışları, coğrafyaları, tıp bilgileri, başka milletlerle olan ilişkileri bu destanda ifadesini bulmuştur.
Bu parçada sözü edilen Türk destanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Köroğlu
B) Satuk Buğra Han
C) Battal Gazi
D) Manas
E) Danişmend Gazi
5. Aşağıdakilerden hangisi doğal destan değildir?
A) Kalevala
B) Nibelungen
C) Şehname
D) Kurtarılmış Kudüs
E) Ergenekon
6. Aşağıdakilerden hangisinde Türk destanları bir arada verilmiştir?
A) Bozkurt, Göç, Türeyiş, Kalevala, Şu
B) Nibelungen, Şu, Alp Er Tunga, Manas, Göç
C) Manas, Köroğlu, Şehname, Yaratılış, Ergenekon
D) Battal Gazi, Şinto, Yaratılış, Türeyiş, Bozkurt
E) Ergenekon, Şu, Göç, Alp Er Tunga, Manas
7. Aşağıdaki destan-ulus eşleştirmelerinden hangisinde yanlışlık yapılmıştır?
A) İgor destanı- Rus
B) Gılgamış destanı – Sümer
C) Manas destanı – İran
D) İlyada – Yunan
E) Chanson de Roland – Fransız
8. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türk destanlarından değildir?
A) Alp Er Tunga Destanı
B) Satuk Buğra Han Destanı
C) Oğuz Kağan Destanı
D) Ergenekon Destanı
E) Yaratılış Destanı
9. “Ben sizlere oldum kağan
Alalım yay hem de kalkan
Tamga olsun bize boyan
Gökbörü olsun oran
Demir çıdalar olsun orman
Avlakta yürüsün kulan
İşte deniz, işte muran
Gün olsun tuğ, gök korıkan”
Bundan sonra Han, dünyanın dört yönüne fermanlar yazdı Elçilere verip gönderdi. Bu fermanlarda şöyle deniyordu:
“Ben Türklerin kağanıyım, dünyanın dört bucağının da hâkimi olsam gerekir. Sizlerden itaatinizi istiyorum. Kim benim buyruğuma baş eğerse, el olursa, hediyelerini kabul eder, kendisini sayarım. Her kim de baş eğmezse ona gazap eder, üzerine ordu çekip baskın yapar, hemen astırıp yok ederim!”
Bu parça aşağıdaki destanlardan hangisinden alınmış olabilir?
A) Şu Destanı
B) Yaratılış Destanı
C) Oğuz Kağan Destanı
D) Göç Destanı
E) Ergenekon Destanı
10. İslamiyetten önceki Türklerde sevilen, sayılan bir kimsenin ölümünden sonra düzenlenen törene . . . denir. Bu törenlerde okunan şiirlere ise . . . denmektedir. Savaşta ölen yiğitlerin ardından söylenen bu şiirler öç almak hırsından doğan destansı bir nitelik taşır. Ölenin iyilikleri, yiğitlikleri unutulmaz anıları dile getirilir.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) yuğ-sagu
B) sığır-koşuk
C) şölen-destan
D) baksı-ozan
E) kopuz-sagu
11. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türk edebiyatına ait ürünlerden değildir?
A) Koşuk
B) Destan
C) Sagu
D) Tuyuğ
E) Sav
12. (I) İslamiyet öncesi Türk şiirinin ölçüsü hecedir. (II) Yedili, sekizli, on ikili değişik duraklı ölçüler yarım kafiyeler çok kullanılır. (III) Kafiyeler dize başlarında da uygulanır. (IV) Nazım birimi dörtlüktür. (V) Bu dönemdeki ilk Türk şiirlerini koşma, varsağı, destan, tuyuğ gibi türlere ayırabiliriz.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı yapılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
13. İslamiyetten önceki Türk edebiyatı nazım biçimlerinden olan savlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Bir düşünceyi, bir yaşam deneyimini az kelimeyle anlatan özlü sözlerdir.
B) Kimin ne zaman söylediği belli değildir.
C) Dörtlük biçiminde söylenmiş olanları olmakla birlikte genellikle iki dize hâlinde söylenir.
D) Didaktik yönü ağır basmaktadır.
E) Şölenlerde, törenlerde kopuz eşliğinde söylenir.
14. İlk dönem Türk edebiyatı bir bütünlük gösterir. Bu dönemde . . . ve . . . ayrımı görülmez. Aydınlar da sıradan vatandaşlar da aynı tür edebiyatla kendini ifade eder. Dış etkilerden uzak olduğu için dilde de bir birlik vardır. Bütün edebiyat yapıtları yerli dille ortaya konmuştur.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Halk edebiyatı- Yüksek zümre edebiyatı
B) Sözlü edebiyat – Halk edebiyatı
C) Yazılı edebiyat – Sözlü edebiyat
D) Anonim halk edebiyatı – Âşık edebiyatı
E) Anadolu Türk edebiyatı – Halk edebiyatı
CEVAPLAR: 1.C, 2.C, 3.E, 4.D, 5.D, 6.E, 7.C, 8. B, 9.C, 10.A, 11.D, 12.E, 13.E, 14.A
