SÖZ SANATLARI TEST 6
1.Yalnız senin dağında ya ovanda
Başım gökte, alnım açık gezerim
Gerçekten de kişinin alnı açık olabilir; ama burada alnı açık sözleri ile çekinilecek, utanılacak bir şeyin olmadığı anlatılmak istenmiştir.
Böyle bir edebi sanat aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Kristal çiçekler açan fıskiye
Ayıklık saçar düş gören bahçeye
B) Bir ses hüzünle perdeli, bir eski şarkıyı
Rüyada bir dua gibi söyler Küçüksu’da
C) Niçin beni yan bakışla süzersin
Sözlerime neden dudak bükersin
D) Köpükler havâî, sular coşkulu
Esen yel yamaçlar kadar uykulu
E) Çiçekler koşar çelenk örmeye
Bulut göçmen olmuş, gelir görmeye
2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tekrir sanatına başvurulmuştur?
A) Değil hayalinden akan sözleri
Aklından geçeni duyar yüreğim
B) Ben ne zaman bir gül koklasam
Elimdeki gül daha çok gül olur
C) Sesli konuşmaktan utanıyorum
Sükut bir sevdadır, edeple ikiz
D) Yazla kış arasında sallanıyorum
Kavaklara rüzgarlara uyarak
E) Bir akvaryumda dinleniyor haziran güneşi
Yer gök ak kavak
3. Nergisler göz eder çıkmış yokuşa
Menekşe hicabından gelmez bakışa
Sümbüller başlamış yeni nakışa
Güzeller yolunu seçersin gönül
Bu dörtlüğe göre, hangi seçenekteki varlıklar, insana özgü niteliklerle anlatılmıştır?
A) Sümbüller, yokuş
B) Nergisler, yokuş
C) Menekşe, nakış
D) Yokuş, menekşe
E) Nergisler, menekşe, sümbüller
4. Yosun tuttu ağlamaktan gözyaşımın yatağı
Sensiz kurulmuyor gönüllerin otağı
Söyle sana bir lahza vuslatım var mı?
Kavuşulması muhal yarınlarım var benim.
Bu dörtlükte şair, duygularını anlatırken aşağıdaki yazınsal sanatlardan hangisine başvurmuştur?
A) Mübalağa
B) Teşhis
C) İntak
D) Hüsn-i talil
E) İrsal-i mesel
5. Enginden engine koşarken rüzgar
Bende bir yolculuk heyecanı var
Yattığım kayaya çarpan dalgalar
Çıkıver bir sonsuz sefere diyor
Bu dörtlükteki en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tezat
B) Kinaye
C) İntak
D) Tecahül-i arif
E) Teşbih
6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde benzetmeye yer verilmemiştir?
A) Sarıp sarmalar tek kabuk çift özü
Buruşmaz kumaş derin gökyüzü
B) Yüreğim hicranda, yüreğim gamda
Bilmem ne olacak bu ömrün sonu
C) Ayağıma dolanan yılan oldu huzurum
Kahroldu iyiliğim övüldükçe kusurum
D) Ben yıpranmış sokaklar ortasında avare
Sen kırgın bir ülkenin süreyyası: Gülnare
E) Kanadısın zaman nehirlerimin
Günleri seninle sayar yüreğim
7. Dünyanın bütün çiçeklerini diyorum
Bütün çiçeklerini getirin buraya,
Öğrencilerimi getirin, getirin buraya,
Kaya diplerinde açmış çiğdemlere benzer
Bütün köy çocuklarını getirin buraya,
Son bir ders vereceğim onlara,
Yukarıdaki şiirde “çiçekler” sözü ile hangi sanat yapılmıştır?
A) İstiare
B) Teşbih-i beliğ
C) Teşhis
D) Mecaz-ı mürsel
E) Kinaye
8. Uzakta ağır azap çeken kardeşim
Kurumuş lale gibi çöken kardeşim
Etrafını sarmış düşman ortasında
Göl kılıp gözyaşını döken kardeşim
Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından hangileri vardır?
A) Benzetme, istiare
B) Kişileştirme, konuşturma
C) Abartma, benzetme
D) Ad aktarması, abartma
E) Kinaye, cinas
9. Günah
Çekerim ben her gün ah
Bana yazık değil mi
Sevdiğim sana günah
Yukarıdaki dizelerde olduğu gibi, söylenişleri bir, anlamları ayrı iki sözü bir arada bulundurma sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hüsn-i talil
B) Teşhis
C) Abartma
D) Cinas
E) Aliterasyon
10. Durmadan çalkanan bir kızıl deniz
Bir damla yaş gibi duruyor sessiz
Vatan ufkundaki en güzel çeyiz
En şanlı süs, baktım yarı çekildi
Bu dörtlükte bayrak, “en güzel çeyiz, en şanlı süs”e benzetilmiş, ama söylenmemiştir.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde böyle bir söz sanatı vardır?
A) Titrek bir damladır aksi sevincin
Yüzünün sararmış yapraklarında
B) Kara dutum, çatalkaram, çingenem
Nar tanem, nur tanem, bir tanem
C) Bir dost selamına bin can verilir
Bilmem ki sen varken nere gidilir
D) Çıktım çıktım, inilmez dağlar elimden tuttu
İndim, indim, çıkılmaz çukurlar beni yuttu
E) Güzelin dal boylu, samur saçlısı
Severim kır atı bir de güzeli
11. Bülbüller çağırıyor çiyli şafağı
Usulca öpüyor gökyüzünü
Toprağın nemli dudağı
Bu dizelerde aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?
A) Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği bir şeyi bilmez görünme
B) Bir olguyu gerçek nedeninin dışında, güzel bir nedene bağlama
C) İnsanlara özgü bir niteliği, cansız varlıklara verme
D) Bir sözü benzetme amacıyla bir başka söz yerine kullanma
E) Bir sözcüğü, iki anlamını birden sezdirecek biçimde kullanma
12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde cinas vardır?
A) Ben sana bülbül, bana sen gülşen ol
Ko beni ağlayayım, sen gül şen ol
B) Uçan kuş yazarken yarış şiirini
Okur gölde sazlar kamış şiirini
C) Fatihlik nimetinden yüzü bir nurlu mühür
Biz akıl tutsağıyız, çocuktur ki asıl hür
D) Bursa’da bir eski cami avlusu
Küçük şadırvanda şakırdayan su
E) Yüzün aynı yüzün değil
Nerden baksam bütün değil
13. Yükselir semaya doğru ellerim
Mavi gecelerin seher vaktinde
Hakka kanat açar hep emellerim
Mavi gecelerin seher vaktinde
Bu dörtlükteki “emeller” sözcüğünde aşağıdakilerden hangisi vardır?
A) Mecaz-ı mürsel
B) Hüsn-i talil
C) Tenasüp
D) Teşhis
E) İstiare
14. “Besle kargayı oysun gözünü.” atasözünde iyilik bilmeyen kişiler kargaya benzetilmiş, ama söylenmemiştir.
Böyle bir kullanım aşağıdaki atasözlerinin hangisinde yoktur?
A) Mum dibine ışık vermez.
B) İşleyen demir ışıldar.
C) Atı alan Üsküdar’ı geçti.
D) Adamın iyisi alışverişte belli olur.
E) Ağır kazan geç kaynar.
15. Çadırlar dağa kuruldu
Hücum borusu vuruldu
Bir Sarıkamış uğruna
Doksan bin fidan kırıldı
Sarıkamış’ta kış şartlarına dayanamayarak hiç savaşmadan şehit olan askerler için söylenen bu dizede aşağıdaki sanatlardan hangisi yapılmıştır?
A) İstiare
B) Teşhis
C) Abartma
D) Kinaye
E) Tecahül-i arif
16. Senin gibi kardeşim olacağına taş olsun. Saçların çayır, eteklerin bayır olsun. Başın dilin gibi sivri, yamacın boyun gibi eğri, adın da benim gibi ağrı olsun.
Bu parçadaki altı çizili sözcükler aşağıdakilerden hangisine örnektir?
A) Tekrir
B) Aliterasyon
C) Redif
D) Cinas
E) Seci
17. Niçin çıktın dağlara evren çöl oldu Leyla
Topuğun öpmek için toz oldu dağ taş senin
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Mecaz-ı mürsel
B) Hüsn-i talil
C) Tecahül-i arfi
D) Benzetme
E) Mübalağa
18. “Şirket, başarılı kişileri ödüllendirdi.” cümlesindeki sanatın özdeşi aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Deprem olunca Bolu sokaklara dökülmüştü.
B) İzmir’den Ankara’ya kaç saatte gidilir.
C) Urfa ülkemizin en sıcak şehirlerindendir.
D) Bursa-Balıkesir yolu çift şeritli yapıldı.
E) Askerde Erzurumlu biriyle iyi dost olmuştum.
19.Aşağıdaki dizelerin hangisinde tezat sanatı yapılmıştır?
A) Havada bir dost eli okşuyor derimizi
Boynu bükük adalar tanıyor sanki bizi
B) Cebinde parası yok ama yoksul değil
İleri görüşleri var okumuşluğu yok
C) Gül hasretinle yollara tutsun kulağını
Nergis gibi kıyamete dek çeksin intizar
D) O çocuklar birer birer gittiler
Soylu sevda türküleri dudaklarında
E) Ateşten kızaran bir gül arar da
Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi
20. Beyaz gül seslenirmiş sabahları
Bu gece öylesine üşüdüm ki
Bir damla uyku girmedi gözüme
Acılar kol gezdi yapraklarımda
Yoksa inanmaz mı oldun sözüme
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Tevriye
B) Kinaye
C) İntak
D) Abartma
E) Telmih
CEVAPLAR: 1.C, 2.B, 3.E, 4.A, 5.C, 6.B, 7.B, 8.C, 9.D, 10.B, 11.C, 12.A, 13.E, 14.D, 15.A, 16.E, 17.B, 18.A, 19.B, 20.C