İslamiyet Etkisindeki Türk Edebiyatı 11. ve 12. Yüzyıllar Test 3
1. Eserdeki şiirler dil, ölçü, şekil gibi dış unsurları bakımından halk şiirine yakındır. Sade bir Türkçeyle 7’li ve 12’li hece kalıplarıyla söylenen bu şiirler dörtlükler halindedir. Hakaniye lehçesiyle yazılmıştır. Eserde Allah aşkına, peygamber sevgisine, ibadete, cennet ve cehenneme, Allah’tan başkasına duyulan sevginin gönülden çıkarılmasına dair birçok manzume sıralanmıştır. Dini düşüncedeki şiirlerin oluşmasına önemli katkıları olan eser, Yunus Emre dahil olmak üzere birçok şairi etkilemiştir. Eserin yazarı Türk dünyasının İslam diniyle tanışmasında ve dinin yayılmasında öncülük etmiştir.
Bu paragrafta sözü edilen eser ve yazar, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Divan-ı Hikmet-Ahmet Yesevi
B) Muhakemetü’l Lügateyn-Ali Şir Nevai
C) Divan-ı Lügati’t Türk-Kaşgarlı Mahmut
D) Kutadgu Bilig-Yusuf Has Hacip
E) Atabetü’l Hakayık-Edip Ahmet
2.Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet etkisindeki ilk eserlerden biri değildir?
A) Divan-ı Lügati’t Türk
B) Divan-ı Hikmet
C) Siyasetname
D) Kutadgu Bilig
E) Atabetü’l Hakayık
3. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) İslamiyet öncesi döneme ait ilk yazılı eser Orhun Yazıtları’dır.
B) Sözlü edebiyat döneminde ölen kişilerin ardından söylenen şiirlere sagu, İslamiyetten sonra mersiye denmiştir.
C) Manas destanı Kırgızlara aittir.
D) Divan-ı Lügati’t Türk, Türk dilinin ilk sözlüğüdür.
E) Kutadgu Bilig alegorik bir eser değildir.
4. Yusuf Has Hacip’in Kutadgu Bilig adlı eseri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) İslam etkisindeki ilk eserlerdendir.
B) Mesnevi nazım biçimiyle yazılmıştır.
C) Hakaniye lehçesiyle yazılmış olup Arapça sözcükler de içermektedir.
D) Dört kişinin karşılıklı konuşmaları üzerine kurgulanmıştır.
E) Hece vezniyle dörtlükler halinde yazılmıştır.
5. Türkçenin ilk sözlüğü ve dil bilgisi kitabıdır. İçindekiler bakımından devrinin dili, tarihi, coğrafyası ve sosyolojisi hakkında değerli bilgilerle zengin bir milli kültür hazinesidir. Türk dilini Araplara öğretmek amacıyla yazılmış, bu sebeple Arap diliyle kaleme alınmıştır. Arapça olmakla beraber içinde o devir Türk Halk edebiyatından ve halk dilinden alınmış çok sayıda şiir örnekleri, Türkçe deyimler ve atasözleri vardır. Bunlar arasında koşuklar, sagular, destan parçaları vardır.
Bu paragrafta sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Atabetü’l Hakayık
B) Divan-ı Hikmet
C) Divan-ı Lügati’t Türk
D) Kutadgu Bilig
E) Muhakemetü’l Lügateyn
6. Edip Ahmet Yükneki tarafından yazılan bu eser, hakikatlerin eşiği anlamına gelir. 46 beyit ve 101 dörtlükten oluşur. Aruz ölçüsüyle yazılmıştır. Eserin konusu tamamen dini ve ahlakidir. yazar, didaktik bir vaaz ve nasihat kitabı yazmak istemiştir. Eserde dindarlığın faziletlerinden, ilmin mutluluğa götüren yol olduğundan söz edilir.
Bu paragrafta sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Divan-ı Lügati’t Türk
B) Kutadgu Bilig
C) Atabetü’l Hakayık
D) Divan-ı Hikmet
E) Muhakemetü’l Lügateyn
7. Aşağıdakilerden hangisi Türklerin İslamı kabul etmelerinden sonraki destanlardan değildir?
A) Cengizname
B) Alp Er Tunga
C) Battal Gazi
D) Daniment Gazi
E) Satuk Buğra Han
8. Aşağıda Divan-ı Lügati’t Türk ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Türk dilinin ilk sözlüğü olarak kabul edilmektedir.
B) Araplara Türkçe öğretmek, Türkçenin Arapça kadar zengin bir dil olduğunu göstermek amacıyla yazılmıştır.
C) Eserde yaklaşık 7500 Türkçe kelimenin Arapça karşılığı vardır.
D) Türklerin yaşamı ve kültürüyle ilgili bilgiler de içermektedir.
E) Eserde hem heceyle hem aruzla yazılmış şiir örnekleri yer almaktadır.
9. Türk edebiyatının önemli eserlerindendir. Yazar, kitabını Karahanlı hükümdarı Tabgaç Buğra Han’a sunmuştur. Eser, iyi bir devlet yönetiminin nasıl olması gerektiğini, sembollerle anlatır. Aruz ölçüsünün kullanıldığı eser, insanlara her iki dünyada tam anlamıyla mutlu olmak için lazım olan yolu göstermek amacıyla kaleme alınmıştır.
Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Atabetü’l Hakayık
B) Rind ü Zahid
C) Divan-ı Lügati’t Türk
D) Siyasetname
E) Kutadgu Bilig.
10. Öğüt ve ahlak kitabı niteliğini taşıyan bir eserdir. İki yüz elli altı beyitten oluşmaktadır. Eserde ilim, fazilet, cömertlik gibi önemli kavramlar üzerinde durulmuştur. Gerçeklerin eşiği anlamını taşıyan eser Yüknekli Edip Ahmet tarafından kaleme alınmıştır.
Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Atabetü’l Hakayık
B) Divan-ı Lügati’t Türk
C) Kutadgu Bilig
D) Mecalisü’n Nefais
E) Kitab-ı Dede Korkut
11. …, Türk edebiyatının öncüsü kabul edilir. Aynı zamanda kendi adıyla anılan tarikatın kurucusu sayılır. … adlı eserinde söylediği şiirlerde Allah ve peygamer sevgisi, ilim, fazilet vb. dini konuları ele alır. Bu yüzden şiirlerde öğreticilik ön plandadır. Bu eserde yer alan şiirler Doğu Türkçesiyle oldukça sade bir biçimde söylenmiştir. Şiirler hece ölçüsüyle yazılmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Yunus Emre-Risaletü’n Nushiyye
B) Edip Ahmet-Atabetü’l Hakayık
C) Kaşgarlı Mahmut-Divan-ı Lügati’t Türk
D) Ahmet Yesevi- Divan-ı Hikmet
E)Mecalisü’n Nefais-Ali Şir Nevai
12. Türk edebiyatının ilk siyasetnamesi sayılan …, Karahanlılar devrinde … tarafından yazılmıştır. Didaktik nitelikler taşıyan eser, bir ahlak ve öğüt kitabıdır. Sembolik tarzda oluşturulan eserde hükümdarlara yönelik siyasi öğütler bulunmaktadır. Eser mesnevi nazım şekliyle ve aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere, verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Divan-ı Hikmet-Ahmet Yesevi
B) Atabetü’l Hakayık-Edip Ahmet
C) Kutadgu Bilig-Yusuf Has Hacip
D) Divan-ı Lügati’t Türk-Kaşgarlı Mahmut
E) Muhakemetü’l Lügateyn-Ali Şir Nevai
CEVAPLAR: 1.A, 2.C, 3.E, 4.E, 5.C, 6.C, 7.B, 8.E, 9.E, 10.A, 11.D, 12.C
