1.Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili kelimelerin hangisinin sesteşi varsa o kelimeyi daire içine alınız.
Şimdilerde mor elbise giymek çok moda.
Bana dik dik bakmasına bir anlam veremedim.
Yorgunum dostlarım, diyordu şarkıcı.
Ekmeğin içinden kocaman bir kıl çıktı.
Sahnelerin yıldızı geçen gün trafik kazasında öldü.
Saçlarını bağlamışım, çözülmüyor Mihriban.
İnsan bu, su misali, kıvrım kıvrım akar ya.
Kaçıncı yaş gününü kutluyor bu şairimiz?
Bir yaz günü geçtik Tuna’dan kafilelerle.
Büyük bir çınar ağacınının gölgesinde ayran içtik.
Daha yirmisinde adamın saçına kırlar düşmüştü.
İncir dalından düşenin bir yeri kırılır, derler.
Allah gecinden versin babamız ölürse biz ne yaparız?
Köyümüzün kenarından geçen çayın adını bile bilmiyorsun.
Bu mahallede çoğumuzun doğru düzgün bir işi bile yoktu.
Zafere giden yolda ayağına batan dikenlere aldırmayacaksın.
Elmayı kabuğunu soymadan ye.
2. “Geçmek“ fiilini aşağıdaki anlamlara gelecek şekilde cümlelerde kullanınız.
Bir yerden başka bir yere gitmek:
Bırakmak, vazgeçmek:
Bulaşmak, sirayet etmek:
Harcamak:
3. Aşağıdaki altı çizili kelimelerin zıt anlamlarını bulunuz.
Bu inceleğinizi hiç unutmayacağım.
Bu kuyu çok derindi.
Şu yokuşu yirmi dakikada çıkabilirim.
Okulumuz bu maçta mağlup oldu.
4. Aşağıdaki cümlelerde bulunan duyu aktarımlarını gösteriniz.
Onun sesi çok tatlıydı.
Geçen gün bizim binada gece yarısı acı bir çığlık duydum.
Buz bakışlı bu adamı daha önce görmemiştim.
Yaptığımız turşunun kokusu çok keskindi.
5. “Al-” fiilini aşağıdaki anlamlara gelecek şekilde birer cümlede kullanınız.
Satın al-:
Bürü-:
Sız-:
İçine sığ-:
Temizle-:
Kısalt-:
Yol-, kopar-:
6. “Özgecan’ın genç yaşta ölümü bütün Türkiye’yi yasa boğdu.” cümlesindeki ad aktarmasını bulunuz ve açıklayınız.
7. Aşağıdaki cümlelerde verilen bilgiler doğru ise ayraç içine “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
( ) Yakın anlamlı kelimeler, anlamdaş gibi görünse de bu kelimelerin anlamları farklıdır.
( ) Eş sesli kelimelerde anlamlardan biri gerçek, diğeri mecazdır.
( ) Bir kelimenin anlam genişlemesi yoluyla zaman içinde farklı anlamlara gelmesi çok anlamlılıkla ilgilidir.
( ) “Geç” kelimesi sesteş bir kelime değildir.
( ) “Yemiş” kelimesi önceki yüzyıllarda “her türlü meyve” anlamında kullanılırken, günümüzde “incir” anlamında kullanılmaktadır. Bu durum anlam genişlemesi ile ilgilidir.
( ) “Yıldız” kelimesi önceleri “gökyüzünde görülen ışıklı gök cisimleri” anlamında kullanılırken, günümüzde “gökyüzünde görülen ışıklı gök cisimleri; sinema, tiyatro ve müzikhol sanatçısı” gibi anlamlarda kullanılmaktadır. Bu durum anlam daralması ile ilgilidir.
( )Kelimelerin benzetme amacı güdülmeden başka bir kelime yerine kullanılmasına mecaz-ı mürsel denir.
( ) Bir kelimenin farklı anlamlarda kullanılmasında tarihi, toplumsal gelişmeler etkilidir.
8. “Gönlü temiz bir insandı.” cümlesindeki temiz kelimesi ile “Caddelerimiz, sokaklarımız, okulumuz, evlerimizin önü temiz olsa ne güzel olurdu.” cümlesindeki temiz kelimesi anlamda mıdır? Neden? Açıklayınız.
9. Aşağıdaki altı çizili kelimelerden hangisi soyut anlamlıdır?
A) Kış mevsiminde dağlarda kayak yapacağız.
B) Bu bina, Selçuklu zamanından kalma.
C) Bu hafta Özgecan’ın ölümü herkesi yasa boğdu.
D) Yüreğir’e gitmek istiyorsan bu durakta bekle.
E) Daha önce iğde yemiş miydin?
Kelimede Anlam Çalışma Kitapçığı 2 Cevaplar
1.Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili kelimelerin hangisinin sesteşi varsa o kelimeyi daire içine alınız.
Şimdilerde mor elbise giymek çok moda.
Bana dik dik bakmasına bir anlam veremedim.
Yorgunum dostlarım, diyordu şarkıcı.
Ekmeğin içinden kocaman bir kıl çıktı.
Sahnelerin yıldızı geçen gün trafik kazasında öldü.
Saçlarını bağlamışım, çözülmüyor Mihriban.
İnsan bu, su misali, kıvrım kıvrım akar ya.
Kaçıncı yaş gününü kutluyor bu şairimiz?
Bir yaz günü geçtik Tuna’dan kafilelerle.
Büyük bir çınar ağacınının gölgesinde ayran içtik.
Daha yirmisinde adamın saçına kırlar düşmüştü.
İncir dalından düşenin bir yeri kırılır, derler.
Allah gecinden versin babamız ölürse biz ne yaparız?
Köyümüzün kenarından geçen çayın adını bile bilmiyorsun.
Bu mahallede çoğumuzun doğru düzgün bir işi bile yoktu.
Zafere giden yolda ayağına batan dikenlere aldırmayacaksın.
Elmayı kabuğunu soymadan ye.
2. “Geçmek“ fiilini aşağıdaki anlamlara gelecek şekilde cümlelerde kullanınız.
Bir yerden başka bir yere gitmek: Sen şu tarafa geç bakalım.
Bırakmak, vazgeçmek: Her şeyden geçerim, senden geçmem.
Bulaşmak, sirayet etmek:Verem ona sınıfındaki arkadaşından mı geçti?
Harcamak: Ömrün yolunu gözlemekle geçti be zalım.
3. Aşağıdaki altı çizili kelimelerin zıt anlamlarını bulunuz.
Bu inceleğinizi hiç unutmayacağım.
kabalık
Bu kuyu çok derindi.
sığ
Şu yokuşu yirmi dakikada çıkabilirim.
İnebilirim
Okulumuz bu maçta mağlup oldu.
Kazandı, galip geldi
4. Aşağıdaki cümlelerde bulunan duyu aktarımlarını gösteriniz.
Onun sesi çok tatlıydı. (Ses işitme duyusuyla algılanırken, burada tatma duyusuyla algılanan bir kelime kullanılmış.)
Geçen gün bizim binada gece yarısı acı bir çığlık duydum. ( Acı kelimesi tatma duyusuyla algılanırken burada işitme duyusuna aktarılmış)
Buz bakışlı bu adamı daha önce görmemiştim.(Buz dokunma duyusuyla algılanırken burada görme duyusuna aktarılmış.)
Yaptığımız turşunun kokusu çok keskindi. (Keskin kelimesi dokunma duyusuyla algılanırken burada koklama duyusuna aktarılmış.)
5. “Al-” fiilini aşağıdaki anlamlara gelecek şekilde birer cümlede kullanınız.
Satın al-: Bu elbiseyi elli liraya aldım.
Bürü-: Dağ başını duman almış.
Sız-: Gemimiz su almaya başladı.
İçine sığ-: Yeni aldığım su şişesi otuz litre su alıyor.
Temizle-: Zeynep Hanım evin tozunu aldı.
Kısalt-: Pantolonun paçasını kim aldı?
Yol-, kopar-: Bu kız da kaşlarını ala ala kaş koymadı.
6. “Özgecan’ın genç yaşta ölümü bütün Türkiye’yi yasa boğdu.” cümlesindeki ad aktarmasını bulunuz ve açıklayınız.
Türkiye ile kastedilen, Türkiye’de yaşayan insanlardır.
7. Aşağıdaki cümlelerde verilen bilgiler doğru ise ayraç içine “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
( D ) Yakın anlamlı kelimeler, anlamdaş gibi görünse de bu kelimelerin anlamları farklıdır.
( Y ) Eş sesli kelimelerde anlamlardan biri gerçek, diğeri mecazdır.
( D ) Bir kelimenin anlam genişlemesi yoluyla zaman içinde farklı anlamlara gelmesi çok anlamlılıkla ilgilidir.
( Y ) “Geç” kelimesi sesteş bir kelime değildir.
( Y ) “Yemiş” kelimesi önceki yüzyıllarda “her türlü meyve” anlamında kullanılırken, günümüzde “incir” anlamında kullanılmaktadır. Bu durum anlam genişlemesi ile ilgilidir.
( Y ) “Yıldız” kelimesi önceleri “gökyüzünde görülen ışıklı gök cisimleri” anlamında kullanılırken, günümüzde “gökyüzünde görülen ışıklı gök cisimleri; sinema, tiyatro ve müzikhol sanatçısı” gibi anlamlarda kullanılmaktadır. Bu durum anlam daralması ile ilgilidir.
( D )Kelimelerin benzetme amacı güdülmeden başka bir kelime yerine kullanılmasına mecaz-ı mürsel denir.
( D ) Bir kelimenin farklı anlamlarda kullanılmasında tarihi, toplumsal gelişmeler etkilidir.
8. “Gönlü temiz bir insandı.” cümlesindeki temiz kelimesi ile “Caddelerimiz, sokaklarımız, okulumuz, evlerimizin önü temiz olsa ne güzel olurdu.” cümlesindeki temiz kelimesi anlamda mıdır? Neden? Açıklayınız.
Aynı anlamda değildir. Kelimeler bulundukları bağlama göre yeni anlamlar kazanabilir. Burada da bunu görüyoruz.
9. Aşağıdaki altı çizili kelimelerden hangisi soyut anlamlıdır?
A) Kış mevsiminde dağlarda kayak yapacağız.
B) Bu bina, Selçuklu zamanından kalma.
C) Bu hafta Özgecan’ın ölümü herkesi yasa boğdu.
D) Yüreğir’e gitmek istiyorsan bu durakta bekle.
E) Daha önce iğde yemiş miydin?
kelimede anlam calisma kitapcigi 2 indir.
