Ses Bilgisi Test 4 | Edebiyat Sultanı

SES BİLGİSİ TEST 8

1.Başımdan yerlere düşen tacımı,
Kim kaldırır, kim paylaşır acımı?
Tanımaz topraklar görse tacımı,
Dayanamıyorum ayrılıklara.
Yukarıdaki dörtlükte hangi ses olayına örnek yoktur?
A) Ünsüz düşmesi
B) Ünlü daralması
C) Ünsüz türemesi
D) Ses yumuşaması
E) Ünlü düşmesi

2. Aşağıdakilerin hangisinde “sessiz yumuşaması”na örnek olabilecek bir sözcük vardır?
A) Gitme turnam bizim elden,
Dön gel Allah’ın seversen.
B) Ayrılık ölümden beter,
Dön gel Allah’ın seversen.
C) Gitme turnam vuracaklar,
Kanadını vuracaklar.
D) Seni yârsız koyacaklar,
İkrar verdim, dönülür mü?
E) Yârsız devran sürülür mü?
Dön gel Allah’ın seversen

3. “Yabancı kökenli sözcükler ile ‘etmek, eylemek’ yardımcı eylemleri bitişik yazıldıklarında ünsüzler ikizleşir. Buna ünsüz türemesi denir.”
Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya örnek bir kullanım söz konusudur?
A) Kaybettim işte sonunda kendimi.
B) Azıcık daha sabır gösterseniz olmaz mı?
C) Niye bize bunlar daha önce anlatılmadı ki…
D) Bazı şeyler düşünmekle değil, hissetmekle olur.
E) Her başarı bir hayalle başlar, sen de hayal et.

4. “İkinci hecesinde dar ünlü bulunan kimi sözcüklere ünlü ile başlayan bir ek gelirse ikinci hecedeki ünlü düşer ve örneğin üç heceli olması gereken sözcük iki heceye iner. Buna ünlü düşmesi denir.
Aşağıdakilerin hangisi bu açıklamaya örnek gösterilemez?
A) Çalışmaktan beynim zonkluyor.
B) Ben sana hükümlüyüm.
C) Zikrimi de sana bağladım.
D) Fikrimi de sen aldın.
E) Emrine ben de amadeyim.

5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde birden çok kaynaştırma ünsüzü kullanılmıştır?
A) Görevini en iyi biçimde yapacaktır.
B) Sanki bir renkler dünyasına girmiştik.
C) Sahayı terk etmen, tepkilere yol açtı.
D) Programla ilgili düşüncesi güzel.
E) Her şeyin güzel olacağını zannediyordu.

6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünlü düşmesi vardır?
A) Karahisar kalesi yıkılır gelir,
Kâkülü boynuna dökülür gelir.
B) Yayladan gel allı gelin yayladan,
Kesme ümidini kadir mevladan.
C) Ben bir koyun olayım, sen de bir kuzu,
     Meleye meleye getirek yazı.
D) Kapıya bağladım kınalı koçu,
     Harmanı kaldırdım kız senin için.
E) Al bohçanı düş ardıma kaçalım,
    Afyon damları yar bizim için.

7. “Dilimizde iki heceli birtakım kelimelere ünlüyle başlayan bir ek getirildiği zaman ikinci hecedeki dar ünlüler genellikle düşer ve bu ünlüler yazılmaz.”
Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uymayan bir yazım vardır?
A) Hangi resmime baksam ben değilim.
B) Ağzımda yara oluştu bu günlerde.
C) Sen gönlünü ferah tut, bana güven.
D) Bir ulu çınar gibi devirildik oğlum.
E) Biz de büyük evrimler yaşamıştık.

8. Yabancı dillerden alınmış sözcüklerden kimisinde sessiz yumuşaması yapılmaz.
Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisinde böyle bir durum vardır?
A) İnsanlar diyalogdan yana olmaya başladı.
B) Düşünmeden senedi imzalamış.
C) Burası adeta bir salyangoz adasıydı.
D) Kaz Dağı biraz da mitolojik bir dağdır.
E) Devleti adalet ayakta tutup yüceltir.

9. Artık çok üşüyenlerle(I) hiç üşümeyenler (II) var. Açlarla toklar. Ya sıcağın okşayıcı kuşatmasını tanımayanlar (III) ya da soğuk odada yatmanın tadından habersiz olanlar. Ya çok yiyenler (IV) ya da hiç yiyemiyenler (V)…
“Türkçede, ‘y’ sesi daraltıcı etkisi ile kendinden önceki ünlüleri daraltabilir. Bu daralmalar bazen yazıya yansır bazen ise sadece söyleyişte kalır, yazıya yansıtılmaz.”
Yukarıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinde bu açıklamaya uymayan bir durum vardır?
A) V. B) IV. C) III. D) II. E) I.

10. I. Hayatımızın her safhasında, sıkıntılarla baş başa iken, istemediğimiz hâlde yaptığımız her davranışın bitiminde bu sözü ister istemez kullanırız: “Keşke değişebilseydim.”
II. Kimimiz bas bas bağırır, kimimizse kendimize dahi duyuramayız bu sözü.
III. Her söylediğimizde yeni bir adım atmamızı sağlasa da sonuçta bir balon gibi söndüğüne tanık oluruz.
IV. Karşılaştığımız sıkıntının sonra erişinde yaşadığımız, hissettiğimiz duygu, düşüncelerimizin ve yaşantımızın değişmesi gerektiğini haber verir.
V. Değişim önce beyinde başlar; beyin kendini değişmeye adapte ettiğinde düşüncelerin ve davranışların hayatımızı değiştirdiğini görürüz.
Yukarıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden fazla sayıda “sessiz yumuşaması” olmuştur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

11. Dal kırıldı, rüzgâr dindi; yapraklarda hüzün var.
Gün yorgun düştü gökte; alnımın adı sonbahar.
Yukarıdaki dizelerde kaç ses olayı gerçekleşmiştir?
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1

12. I. Dağda dolaşırken yakma kandili,
Fersiz gözlerimi dağlama gurbet,
II. Ne söylemez, akan suların dili,
Sessizlik içinde çağlama gurbet!
    III. Titrek parmağınla tutup tığını,
         Alnıma işleme kırışığını
   IV. Gül büyütenlere mahsus hevesle,
         Renk renk dertlerimi gözümde besle!
   V. Hasretim, her tümseğin, her çatının altında;
        Kelimenin üstünde, cümlelerin altında…
Yukarıdakilerin hangisinde “ses yumuşaması” vardır?
A) I.- III.
B) II.- IV.
C) III.- V.
D) I.- IV.
E) II.- V.