HALK EDEBİYATI TEST 15
1.Aşağıdakilerden hangisi halk şairlerimizin ortak özellikleri arasında yer almaz?
A) Nazım birimi olarak dörtlük kullanılmıştır.
B) Genellikle yarım kafiye ve redife yer vermişlerdir.
C) Edebi sanatlara sıkça başvurmuşlardır.
D) Şiirlerini halkın konuşma diliyle söylemişlerdir.
E) Koşma, semai, varsağı gibi belirli nazım biçimleriyle yazmışlardır.
2.
Geyik atladı taştan
Gözlerim dolu yaştan
Kız senin güzelliğin
Çıkardı beni baştan
Yukarıdaki dörtlüğün nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mani
B) Ninni
C) Türkü
D) Semai
E) Varsağı
3. Koşmalar (I), işlediği konuya göre değişik isimler alır. Aşk, hasret, ayrılık, tabiat sevgisi gibi lirik konuları işleyen koşmalara güzelleme (II); bir kimseyi yermek ya da toplumun bozuk yönlerini eleştirmek amacıyla yazılan koşmalara taşlama (III); coşkun ve yiğitçe bir üslupla savaş ve dövüşleri anlatan koşmalara destan (IV); bir kişinin ölümünden duyulan acıları ifade eden koşmalara ağıt (V) denir.
Bu parçadaki numaralı yerlerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
4. İslam öncesi Türk edebiyatındaki “koşuk”un konu bakımından Halk edebiyatındaki benzeri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Koşma
B) Ağıt
C) Türkü
D) Varsağı
E) Semai
5. Masal, hikâye, halk tiyatrosu, bilmece gibi türlerin içinde, âşık edebiyatında, çocuk oyunlarında ve bazı törenlerde ya da bağımsız olarak görülen Halk edebiyatı ürünlerindendir. Daha çok çocuk geleneklerinde yer alır. Yapısında çocuksu bir eda vardır. Kendine has ve ortak özelliklerinin başında kelime oyunu oluşları gelir. Bu kelime oyunu kafiye, aliterasyon ve seciden hareketle elde edilen ahenk ve anlamla ilgilidir. Daha çok şiir ögesi düşünceye kılavuzluk eder. Bunun sonucu olarak birbirini tutmaz hayal ve düşünceler art arda sıralanarak olması mümkün olmayan durumlar ve davranışlardan hareketle hayali bir dünya sergilenir.
Bu parçada sözü edilen Halk edebiyatı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ninni
B) Tekerleme
C) Destan
D) Fabl
E) Halk hikâyesi
6. (I) Dini, tasavvufi düşünceyi yaymak düşüncesiyle gelişen bir edebiyattır. (II) Temsilcileri hem Divan hem de Halk edebiyatı nazım şekillerini kullanmıştır. (III) Allah aşkı ve vahdet-i vücut (varlığın birliği) düşüncesini işlemiştir. (IV) Sadece hece vezni kullanılmış, aruz ölçüsü hiç kullanılmamıştır. (V) Arapça ve Farsça’nın etkisiyle zaman zaman ağır bir dil kullanılmıştır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde Tekke edebiyatıyla ilgili olarak verilen bilgi yanlıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
7. Aşağıdakilerden hangisi Âşık edebiyatı ozanlarından değildir?
A) Âşık Ömer
B) Bayburtlu Zihni
C) Hacı Bektaş Veli
D) Karacaoğlan
E) Katibi
8.
Göç göç oldu göçler yola düzüldü
Uyku geldi ela gözler süzüldü
O zamandan elim yârdan süzüldü
Zalim felek yurdum yuvam bozuldu
Yukarıdaki dörtlük aşağıdaki nazım biçimlerinin hangisine aittir?
A) Koçaklama
B) Güzelleme
C) Semai
D) Destan
E) Türkü
9. Aşağıdakilerden hangisi semainin özelliklerinden değildir?
A) Hece ölçüsünün 8’li kalıbıyla söylenir.
B) Konu olarak koşma ile benzerlik gösterir.
C) En az 3, en fazla 5-6 dörtlükten oluşur.
D) Aruz vezninin kısa kalıplarıyla söylenir.
E) Kendine özgü bir ezgisi vardır.
10. Aşağıdaki dizelerden hangisi bir taşlamaya aittir?
A) Daha senden gayrı âşık mı yoktur
Nedir bu telaşın ey deli gönül
B) Değip on beşine kendim bileli
Severim kır atı bir de güzeli
C) Sen tek güzel hiçbir yanda bulunmaz
Melektir Cennet’ten cihana düştü
D) Bir gül oldum zemheride açıldım
Kumaş oldum terzilerde biçildim
E) Issız yerde haksızlığa kızanlar
Lisanınız yok mu ölü müsünüz
11.
Bindiğin at Aşkar mıdır ya Düldül
İrengi bozadır der Türkmenoğlu
Eyerleri kıratı mahzun kalmasın
Biner dövüşürüm der Türkmenoğlu
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Türkü
B) Güzelleme
C) Taşlama
D) Koçaklama
E) Ağıt
12. Şarkışla’nın Sivrialan köyünde doğmuştur. Çocukluğunda geçirdiği çiçek hastalığı yüzünden gözlerini kaybetmiştir. İçli bir saz şairidir. Şiirlerinde insan, yurt, tabiat sevgisi konuların dile getirmiştir. TRT Ankara ve İstanbul radyolarında program yapmıştır. Ahmet Kutsi Tecer tarafından edebiyatımıza kazandırılmıştır. Deyişler, Sazımdan Sesler, Dostlar Beni Hatırlasın ozanın eserleridir.
Bu parçada sözü edilen Halk edebiyatı ozanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dadaloğlu
B) Bayburtlu Zihni
C) Erzurumlu Emrah
D) Âşık Veysel
E) Âşık Ömer
13. Aşağıdakilerden hangisi maninin özellikleri arasında yer almaz?
A) Anonim Halk edebiyatı nazım biçimidir.
B) Asıl maksat son iki dizede söylenir.
C) Dörtlük sayısı birden fazla olabilir.
D) Hecenin 7’li kalıbı ile söylenir.
E) Aşk, sevgi, yiğitlik, ölüm gibi temaları işler.
14. (I) İlk olarak Toroslarda yaşayan Varsak boyu ozanları tarafından kullanılmıştır. (II) Kendine özgü bir bestesi vardır. (III) Müziğinde ve sözlerinde meydan okuyan, babacan, erkekçe bir hava duyulur. (IV) Hece ölçüsünün 8’li kalıbıyla söylenir. (V) Çoğunlukla dörtlükler hâlinde yazılsa da beyitler hâlinde yazılanlar da vardır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde varsağıyla ilgili olarak verilen bilgi yanlıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
CEVAPLAR: 1.C, 2.A, 3.D, 4.A, 5.B, 6.D, 7.C, 8.E, 9.D, 10.E, 11.D, 12.D, 13.C, 14.E
