EKPSS LİSANS TÜRKÇE DENEME SINAVI 18

1.“Bir tek sözcükle belirtilecek kavramı birden çok sözcükle anlatmaya dolaylama denir.”
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylama vardır?
A) İşçiler burada iki vardiya çalışır hafta sonu tatile çıkardı.
B) Ormanları koruma konusunda bilinçsiz olduğumuz için ormanlarımızı hızla kaybediyoruz.
C) Turizm özellikle yavru vatanda çok gelişmiş bir sektördür.
D) Toplantı sırasında gerilen üyeler, bahçeye çıkarak rahatladılar.
E) Son yıllarda yazın dünyasında çok satma telaşı aldı başını gidiyor.

2. Nereden nasıl çıkar sağlayacağını bilen, girdiği tüm ortamlarda kendi çıkarlarını hep ön planda tutan bu adam, çevresinde … olarak bilinir.
Bu cümlede boş bırakılan yere getirilebilecek en uygun sözcük aşağıdakilerden hangisidir?
A) özverili
B) titiz
C) kurnaz
D) dikkatli
E) sabırlı

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ikilemeyi oluşturan sözcükler tek başlarına kullanılamaz?
A) Yöneticiler hakkında ileri geri konuşması tepki çekti.
B) İki küçük çocuk yağmurda ıslanmamak için hızlı hızlı yürüyordu.
C) Genç kadın kaybolan çocuğunu yana yakılan arıyordu.
D) Eş dost onu son yolculuğuna uğurlamak için bir araya geldi.
E) Korna sesini duyan herkes paldır küldür sokağa fırladı.

4. Dili sanatlı bir şekilde kullanan her yazar, duygu ve düşüncelerin anlatımına katkıda bulunur. Hüseyin Rahmi, Reşat Nuri, kültürel iletişim için kendini var etmeye çalışan bir toplumun anlatımı üzerine yazmışlardır romanlarını. Hüseyin Rahmi, mahalle kadınlarının konuşmalarında, kimsenin farkında olmadığı incelikler yakalamıştır. Kadınların günlük yaşamda kullandıkları dil, onun romanlarının başat ögesi olmuştur. Reşat Nuri, romanı aile içine kadar getirmiştir. Sait Faik, kökeni dile dayanan üslubuyla, öyküyü olay anlatımının ötesine taşıyıp ona sanatsal bir nitelik kazandırmıştır.
Yazar, birinci cümledeki savını inandırıcı kılmak için aşağıdakilerden hangisine başvurmuştur?
A) Açıklama
B) Betimleme
C) Tartışma
D) Örneklendirme
E) Tanık gösterme

5. Seben, Anadolu’da yüzlerce yıldır süren yayla geleneğinin hâlâ canlı olduğu yerlerden biridir. Baharın ilk günlerinde yaylalar insan sesinden yoksundur. Güneşin yeryüzünü ısıtmaya başlamasıyla doğanın görkemli sessizliği hükmünü yavaş yavaş yitirir. Derken dağ sümbülleri toprağın üzerinde mor rengin fermanını yazmaya başlar. Arıların vızıltıları, ağaçkakanların takırtıları, göçmen kuşların kanat sesleri kışın bittiğini duyurur. Büyük düzlükleri kaplayan dağ sümbülleri, kısa zamanda yerlerini sapsarı çiçeklere bırakır.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmamıştır?
A) Kişileştirmeden yararlanmaya
B) Gözlem gücüyle izlenimleri belirtmeye
C) Çeşitli duyulardan yararlanmaya
D) Düşünceyi alıntılarla pekiştirmeye
E) Olayları oluş sırasıyla vermeye

6. Ansızın bir sabah bahar çıkageldi. Bir kardelen toprağı yardı. Ardından sarı çiğdem ve dağ lalesi… Sakanın kafesini balkona çıkarmıştık. Bahçemizdeki dağ alıçları, mürdüm erikleri çiçeklenmişti. Irmak boz bulanık akıyordu, coşmuştu. Dağlarda karlar eriyordu. Çok geçmeden ılık bahar rüzgârları… Doğa canlandı, üstündeki soğuk yorganı attı.
Parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Bitmemiş cümleler kullanılmıştır.
B) Betimlemede birden çok duyudan yararlanılmıştır.
C) Doğadaki değişimin insan üzerindeki etkisi aktarılmıştır.
D) Görsel ögeler ağır basmıştır.
E) Kişileştirme sanatına başvurulmuştur.

7. (I) Dil ile edebiyat, ayrı ayrı düşünüldüğünde bir anlam ifade etmez. (II) Bununla birlikte dil edebiyattan üstündür, denebilir. (III) Çünkü edebiyatı dil doğurmuştur. (IV) Dilin ilerlemesi edebiyatın da ilerlemesini sağlar. (V) Bu bakımdan gelişmiş bir edebiyat istiyorsak dilin gelişmesine katkıda bulunmalıyız. (VI) Bu katkıya dili güzel kullanmaya özen göstererek başlayabiliriz.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde, kendinden önceki yargının gerekçesi belirtilmiştir?
A) II.     B) III.     C) IV.      D) V.     E) VI.

8. I. Türkçeye yapılan en büyük kötülük, onun anlaşılmaz olduğunu iddia ediyorlar.
II. Türkçeyi sevmeyenler, onun anlaşılmaz bir dil olduğunu ileri sürüyorlar.
III. Türkçenin ağır bir dil olduğunu söyleyenler Türkçeyi bilmeyenlerdir.
IV. Türkçe, şu an konuşulmakta olan diller arasında anlaşılması en kolay dildir.
V. Türkçenin anlaşılmaz bir dil olduğunu ileri sürenler, ona en büyük kötülüğü yapıyorlar.
Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır?
A) I. ve III.
B) II. ve IV.
C) I. ve V.
D) III. ve V.
E) IV. ve V.

9. Yazı, geçmişin bugüne taşınmasında ve bugünün de yarınlara taşınmasında önemli rol oynamaktadır.
Bu cümlede anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bugünkü kazanımlarımızı yazı sayesinde gelecek kuşaklara aktarırız.
B) Yazı, geçmişi günümüze, günümüzü de geleceğe aktarmamızı sağlar.
C) Yazı, geçmişten günümüze yansıyan güçlü bir ışıktır.
D) Günümüz nesli geçmiş olayları bugün yazı sayesinde öğrenebiliyor.
E) Geçmiş olaylar yazılı kültür sayesinde bizlere aktarılır.

10. I. Yazın hayatına başlarken bir dergide yazmam büyük bir yanılgıydı.
II. Edebiyat dergileri büyük kalemleri kadrolarına kazandırmak için kapılarını hep açık tutar.
III. Genç yazarlar, usta yazarların yazdıklarına öykünerek yola çıkarsa bu, kendi gelecekleri için daha iyi olur.
IV. Edebiyat dergileri, etrafında kümeleşen genç ve yaşlı edebiyatçılar sayesinde varlığını devam ettirir.
V. Belki de nice usta edebiyatçı, adını önce küçük dergilerde yazdıkları yazılarla duyurdu.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde aşağıdaki kavramlardan hangisinin örneği yoktur?
A) Öneri
B) Amaç
C) Tahmin
D) Varsayım
E) Özeleştiri

11. (I) Roman, tarihe en bağlı edebiyat türüdür. (II) Onun tarihe bağlı oluşu, burjuvazinin kendine tarih içinde bir geçmiş, şimdi ve gelecek kurma çabasından doğmuş olmasında yatar. (III) Bu yüzden 18. yüzyıl romanlarının çoğu, burjuvazinin aristokrasiye karşı mücadelesinde kullanılmak üzere kaleme alınmış metinlerdir. (IV) Roman, işte bu nedenle, felsefe ve sanattan boş inançları kovmak ve bunların yerine aklı geçirmek isteyen bir kültürel dönüşümün ürünüdür. (V) Burjuvazi, sosyal ve politik fikirleri, başlıca mülkiyet değerleri ve servetin kişisel yansıyışı kaygısı ile şekillenen insan grubudur. (VI) Bu nedenle toplumların gelişimine, yani tarihe kopmaz biçimde bağlıdır roman.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) II.     B) III.     C) IV.      D) V.       E) VI.

12. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili sözcük, türü yönünden diğerlerinden farklıdır?
A) Gelecek günler sizindir çocuklar.
B) Yakacak kömür kalmayınca komşudan istemek zorunda kaldık.
C) Gidilecek daha çok yolumuz var arkadaşlar.
D) Olmayacak şeye amin denmez.
E) Yiyecek almak için alt kattaki bakkala gittik.

13. Aşağıdaki dizelerin hangisinde diğerlerinden farklı bir isim tamlaması kullanılmıştır?
A) Bin hayal içinden geç
Ve sen de hülyanı seç
B) Bela mimarının seçtiği arsa
Hayattan muhacir, eşyadan öksüz
C) Gördüm ki ateşte, cımbızda yokmuş
Fikir çilesinden büyük işkence
D) Bu mahşerin içinden
O gün ben de geçtim ben
E) Gaiplerden bir ses geldi; bu adam
Gezdirsin boşluğu ense kökünde

14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek fiil kullanılmamıştır?
A) Bugün bayramdır, sevinelim dostlar.
B) Sen herhâlde buradaki en yaşlı hamalsın.
C) Bu kadar soğuğa rağmen hastalanmamış.
D) Havan bugün gerçekten çok soğuktu.
E) Bütün mesele, onun parayı çok harcamasıydı.

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada yanlışlık yapılmıştır?
A) Ne demek istediği / bakışından / anlaşılıyordu.
B) Leylekler, /havalar ısınınca / buraya / gelir.
C) Sevinç, / yokluğu düşünülmedikçe / insanı / mutlu eder.
D) Sanatçı / olayları ve kişileri / gerçekte olduğu gibi / anlatır.
E) Başarılı olmak için / sürekli çalışmamız gerektiğini / unutmamalıyız.

CEVAPLAR: 1.C, 2.C, 3.E, 4.D, 5.D, 6.C, 7.B, 8.C, 9.B, 10.D, 11.D, 12.E, 13.D, 14.C, 15.E