EKPSS ORTAÖĞRETİM TÜRKÇE DENEME SINAVI 17

1.(I) Hemen her konuda yazabilen, bir dörtlükten oluşan bir nazım şeklidir rubai. (II) Aruz ölçüsüyle yazılır. (III) Okuyucuda kolay yazılmış hissi bıraksa da zordur rubai yazmak. (IV) Rubainin üstadı Ömer Hayyam’dır. (V) Onun rubailerini Türkçeye Yahya Kemal kazandırmıştır.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde tanımlama söz konusudur?
A) I.      B) II.      C) III.      D) IV.     E) V.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kuşkulanma” anlamı vardır?
A) Ona iyi bak, onun her isteğini yerine getir.
B) Bu adamdan bir şeyler öğren, huysuzluğuna aldırma onun.
C) Bana kalırsa bu işin içinde bir bit yeniği var.
D) Hiçbir işi baştan savma yapmaz.
E) İnsan, misafirlerini böyle mi karşılar?

3. (I) Dünyanın belki de en göz kamaştıran tabiatlarından birine sahip Düzce. (II) Kış öncesi olmasına rağmen yemyeşil bir bitki örtüsü karşılıyor, yolu buraya düşenleri… (III) Ancak deprem ve ardından gelen iki ekonomik kriz Düzce’nin boynunu eğmiş. (IV) Düzceliler, deprem evleriyle başlarını sokacak yuvalara koşmuşlar belki. (V) Ne var ki çoğunun ısınacak yakıtı, hayatını devam ettirecek doğru dürüst bir geliri yok…
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde karşılaştırma yapılmıştır?
A) I.    B) II.     C) III.    D) IV.    E) V.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde öznel bir değerlendirme vardır?
A) Okuduğum, beş bölümden oluşan bir şiir kitabı.
B) Şairin son kitabı, herhangi bir ölçüye bağlı kalınmadan yazılmış şiirlerden oluşuyor.
C) Bu bilimsel makalede bazı bilgi yanlışları yapılmış.
D) Fıkra, dört üniversite öğrencisinin başından geçenleri anlatıyor.
E) Yazarın son romanındaki canlı üslup dikkatimi çekti.

5. Roman, endüstrileşmiş toplumlarda daha sağlıklı bir gelişme göstermesine, yapısı gereği kent soylu bir kültürün izlerini taşımasına rağmen öykünün böyle bir derdi yoktur. Roman iç dünyaları göstermek için derinlere, ayrıntılara kadar sızar, iç ve dış betimlemelere girer. Öykü, yalındır. Bir anda çözümlenemeyecek zor karakterleri yoktur onun. O, hayatın belli bir anında, belli bir kesitinde can alıcı bir sorunu gösterir.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?
A) Tartışma
B) Öyküleme
C) Betimleme
D) Tanımlama
E) Karşılaştırma

6. Köy halkının birtakım özellikleri vardır. Köy insanında merhamet ve öfke, ortak bir duygudur. Köyün insanları hep aynı şeylere acır, aynı şeylere kızarlar. Bu ortak ruh özelliklerinin yanında yaşayışları ve davranışlarında da ortak özellikler vardır. Hepsinde de geleneklere sıkı bir bağlılık vardır. Duyguları ile düşünceleri arasında fark olanlar bile yani gönlündeki ile çevresinin istedikleri arasında şüpheye düşenler dahi belli noktada birleşirler.
Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?
A) Köy insanının ortak özelliklerinin olduğundan
B) Köylülerin geleneklere bağlı olduğundan
C) Köy halkının yaşadığı bazı sorunlardan
D) Geleneğin köy insanı üzerindeki etkilerinden
E) Köylüler arasındaki dayanışmadan

7. Şiirde ortak bir çalışma vardır. Buna bilgi, sezgi, teknik ve gönlün ortaklaşa çalışması diyebiliriz. Şiir, bir anlamda sesin, anlamın, imgenin, biçimin yardımıyla, şairin ruhundaki heyecanlardan doğar. Şiiri tek başına ne biçimin, ne imgenin ne de sesin esareti altına alabiliriz. Yalnız bunları, şiirin yapı taşları olarak şiire katkısının konuşulabilir, tartışılabilir olduğunu da unutmamalıyız. …
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Yoksa şiire uygun bir tanım bulamayız.
B) Bunlardan sadece birinin, şiir için yeterli olduğunu söylemek yanlış olur.
C) Yoksa şiiri anlamamız çok zor olmayacaktır.
D) Şiiri şiir yapan, içerik değil üsluptur.
E) Yoksa şiiri diğer türlerden ayırt etmemiz  çok zorlaşır.

8. Sanat adamı gerçekle çalışmaktan, eserini gerçekle yoğurmaktan kaçınamaz; çünkü duyu, duygu, düşünce nesi varsa hepsini bu dünyadan, kendisine verilmiş olan dünyadan almıştır. İsterse Ahmet Haşim gibi: “Seyreyledim eşkâl-i hayatı / Ben havz-ı hayalin sularında” diyerek kendi düşünde var olan bir âleme daldığını sansın, gene bu dünyayı anlatır. Kendi düşünün sularına baksa bile orada gördüğü, gene bu toprağın bitkileridir, yeryüzünde olanların belki daha renkli birer yankısıdır.
Bu parçada yazarın anlatmak istediği, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sanatçı, içinde yaşadığı dünyadan ve gerçeklerden uzak duramaz.
B) Sanatçı, hayal ettiklerini değil, gördüklerini anlatır.
C) Hiçbir sanat adamı gerçeklere birebir bağlı kalmaz.
D) Sanat adamı, eserlerine içinde bulunduğu toplumun sorunlarını taşımak zorundadır.
E) Sanatçı, eserlerinde duygularını değil, gözlemlerini anlatır.

9. Şiir farklı dillere çevrilebilir ama aynı coşkuyu taşıyamaz. Çevirilerin, şiirin aslında uyandırdığı kendine özgü coşkunun pek azını aktarışı şiirin temel özelliklerinden biri olarak bilinir. Çeviride şiirin ölçüsü korunabilir, şiirdeki duygu aktarılabilir. Ama o çok özel şiirsel coşku kaybolur. Fitzgerald’ın Rubailer’i ya da Pope’un İlyada’sı gibi çeviriler iyi şiir iseler gerçekte onlar çevrilmekten öte yeniden yaratılmışlardır da ondan. Yeniden yaratılan şiirsel coşkunun ise şiirin aslının uyandırdığına benzerlik taşıdığı durumlar pek enderdir.
Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şiiri başka dillere çevirmenin gereksiz olduğu
B) Bir şiirin, başka bir dile aktarılmasının doğru olmadığı
C) Şiiri çevirirken yeni bir ölçünün kullanılabileceği
D) Bir şiiri çevirmenin onu yeniden yazmak olmadığı
E) Şiirin başka dile çevrilirken şiirsel coşkusunu kaybedeceği

10. Bu eser, finali olmayan bir romandır. Kitabın “son” yazısıyla birlikte Kurtuluş Savaşı, Cemil’in macerası, diğer olaylar ve insanlar kısaca her şey ortada kalıyor. “Acaba devamı yazılacak mıydı?” sorusuna cevap bulmak mümkün değildir Demek ki yazar, eserini bu hâliyle bitmiş kabul etmiştir. Von Kres Paşa’nın Dürbünü, Karanlığın Dibinde ve Dönemeç başlıklı üç bölüme ayrılan romanda her şey dönemeçte kalıyor.
Bu parçaya göre sözü edilen eserin eksik olan yönü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eser bitmeden sonucunun belli olması
B) Hacim olarak çok sınırlı olması
C) Yazarın eseri bitmiş kabul etmesi
D) Belli bir sonuca bağlanmamış olması
E) Kendi içinde üç bölüme ayrılmış olması

11. Son yıllarda çocuk kitaplarına yönelişin değişik sebepleri vardır: Velilerin çocuklarını televizyon, internet, sokak, olumsuz arkadaşlık gibi zararlı durumlardan korumak için kitaba yönlendirmeleri bunların başında geliyor. Bu konuda, çocukları kitaba yönlendiren eğitim politikalarının da çok büyük etkisi var şüphesiz. Son yıllarda çocuk yayınlarıyla ilgili medyada yer alan olumlu yazıların, kitap üzerine yoğunlaşan bazı programların, okullarda yapılan okuma etkinliklerinin bu yayınlara olan ilgiyi artırdığını söyleyebiliriz.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi çocuk kitaplarına gösterilen ilginin sebeplerinden biri değildir?
A) Eğitim politikalarının çocukları kitaba özendirmesi
B) Kitabı ön plana alan bazı programların yapılması
C) Okullarda okumaya yönelik çalışmaların yapılması
D) Anne ve babaların, çocuklarını kitap okumaya özendirmeleri
E) TV, internet gibi araçların okumayı özendirecek şekilde kullanılması

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı bir zamirle sağlanmıştır?
A) Kitabı kime verdiğini hatırladın mı?
B) Onun bize yalan söylediğini nasıl anlamadın?
C) Kargonun hangi gün geleceğini biliyor musun?
D) Siz kimi görmek istiyordunuz?
E) Bu müzisyen kaçıncı yüzyılda yaşamış?

13. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi bir belirtisiz isim tamlamasıdır?
A) Şurada oturan şişman adam mahallemizin fırıncısıdır.
B) Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesidir.
C) Evimizin bahçesindeki yılanı etkisiz hale getirdik.
D) Koyun can derdinde, kasap et derdinde.
E) En iyi, güzel an yaşanan andır.

14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ötekilerden farklı bir fiilimsi kullanılmıştır?
A) Yaşarken öldürdün beni deyip ağlıyordu.
B) Arabanın yanından gülümseyerek geçtiler.
C) Dayımla görüşmeyeli tam iki ay oluyor.
D) Yaz gelince bütün işlerini bırakıp yaylaya giderdi.
E) Böyle zamanlarda hep ağlamak isterim.

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlülerle ilgili bir ses olayı vardır?
A) Bana yaptıklarınızı bir bir anlatacağım.
B) Sizin geldiğinizi onlara haber verecektim.
C) Telefon numaramı nereden buldunuz?
D) Düğün davetiyelerini kimlere gönderdiniz?
E) Bahçedeki salatalıklar sabaha kadar olgunlaşır.

CEVAPLAR: 1.A, 2.C, 3.A, 4.E, 5.E, 6.A, 7.B, 8.A, 9.E, 10.D, 11.E, 12.D, 3.D, 14.E, 15.A