SES BİLGİSİ TEST 9
1.Türkçede iki heceli olup ikincisinde dar ünlü (ı, i, u, ü) bulunan bazı sözcüklere ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde ikinci hecedeki dar ünlü düşer.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bunu örneklendiren bir kullanım yoktur?
A) Ayakkabımın burnu iyice aşınmıştı.
B) Çocuklardan biri sürekli karnını tutuyor.
C) Iğdır’a gitmeyi aklına koymuştu.
D) Disiplin kurulunun kararı yarın açıklanacak.
E) Bir akşam vakti ağabeyim çıkagelmişti.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük türetilirken ünlü kaybına uğramıştır?
A) Buğday tarlaları sıcaktan kavrulmuştu adeta.
B) Onun küçülen elbiselerini hep ben giyerdim.
C) Bir ay önce kurduğu şirket, iflas etti.
D) Yeni aldığımız çamaşır makinesi arızalanmış.
E) Eve varınca babam bizi gülümseyerek karşıladı.
3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, altı çizili sözcükte ünlü düşmesi meydana gelmiştir?
A) Saatlerin ardınca hep kendimi aradım
B) Bir şey söyleyin, bir şey söyleyin uzaktan
C) Mazluma sürgün evi, zalime cihan düştü
D) Bir devrim korkusuyla halkalanır yokuşlar
E) Ben, ben olmaktan çıkıyorum, bilmiyorsun
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük ek alırken sözcüğün ünlülerinden biri düşmüştür?
A) Onun yükselen bir başarı grafiği var.
B) Alçacık evler var sokak aralarında.
C) Nihayet büyücek bir köy çıktı önümüze.
D) Azıcık işi kaldığını söylemişti bana.
E) Kazayı birkaç sıyrıkla atlatmıştı.
5. Küçük ünlü uyumunda düz ünlülerden sonra düz, yuvarlak ünlülerden sonra düz-geniş ya da dar-yuvarlak ünlüler gelir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uymayan bir kullanım vardır?
A) Kümesteki horozlara yem verecektim.
B) Ağaçların dallarını budar.
C) Renk renk çiçekleri seyretmeye doyum olmaz.
D) Öğretmen olduğumu öğrenince ceketini ilikledi.
E) O akşam eve döndüğümde çok mutluydum.
6. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi hem küçük hem büyük ünlü uyumu kuralına uyar?
A) Kindar
B) Sabahleyin
C) Monitör
D) Kibar
E) Topaç
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük büyük ünlü uyumuna uymaz?
A) Türküler öyle güzeldir ki zaman onları eskitemez.
B) İnsan dertlerini dostlarıyla paylaşarak azaltabilir.
C) Bahar başında bahçemize sebze fideleri diktik.
D) Çok kitap okumaktan gözleri kanlanmıştı.
E) Senin böyle hüzünlü duruşun herkesi etkiliyor.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük küçük ünlü uyumuna uymaz?
A) İki takım arasındaki yarış son sürat devam ediyor.
B) Yarışmacıların sorunlarıyla ilgilenecek bir komite kuruldu.
C) Çoğu insan kerevizin tadına bakmamıştır.
D) Yoğunluk nedeniyle müşterilerin taleplerine cevap veremedik.
E) Orman, bir ülkenin millî servetidir.
9.
Bizim de gönlümüz(I) gözümüz (II) vardır
Muhabbet (III) tatmışız özümüz vardır
Sazımız yoksa da sözümüz (IV) vardır
Yârimiz yoksa da yârânımız (V) vardır
Bu dizelerdeki numaralandırılmış sözcüklerin hangisinde ses düşmesi meydana gelmiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
10. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde ses kaybına uğramış bir sözcük vardır?
A) Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez.
B) Beyaz saç, aklın değil yaşın işaretidir.
C) Tandır başında bağ dikmek kolaydır.
D) Bir dalın gölgesinde bin koyun eğlenir.
E) Herkes kaşık yapar ama sapını yapamaz.
11. Türkçe kökenli olmayan sözcükler küçük ünlü uyumuna uymaz.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde böyle bir sözcük kullanılmıştır?
A) Sizlerle bir kültür gezisine çıkacağız.
B) Birkaç yıldır Mardin’de oturuyoruz.
C) Vazo, evimizin değerli eşyalarından biriydi.
D) Cumartesi günü okumak için bir kitap aldım.
E) Radyonun sesini biraz kısar mısın Cansu?
12.
Ürperen dallarda ölürken rüzgâr
I
Bilmem ki ümitten niçin uzaktım?
II
İçimde bu akşam garip bir his var
III
Uzanan yollara hasretle baktım.
IV V
Yukarıdaki dizelerdeki numaralanmış yerlerin hangisinde ulama yapılabilir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük türetilirken ünsüz kaybına uğramıştır?
A) Yeni alanan motosikletler yarın kullanılmaya başlanıyor.
B) Bahçede çalışmaya başlayalı her gün zayıflıyor.
C) Şu sıralar trafikteki karmaşa iyice azaldı.
D) Yeni elbiseler ilk yıkamada biraz küçülüyor.
E) Ailesinden aldığı harçlıkları biriktiriyor.
14.
Üstünde incecik (I) buğudan tül, öbür kıyı
Sakin bir öğle sonrası hazzıyla uykuda (II)
Bir ses, hüzünle perdeli (III), bir eski şarkıyı
Rüyada (IV) bir dua gibi söyler (V) Küçüksu’da
Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerin hangisi büyük ünlü kuralına uymaz?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
CEVAPLAR: 1.D, 2.A, 3.D, 4.E, 5.A, 6.E, 7.C, 8.B, 9.A, 10.B, 11.E, 12.B, 13.D, 14.D
