1.Donmuş, kalıplaşmış bir dizge değildir dil. Gelişim ve değişim süreci içindedir. Sözlükçülüğün zorluğu, sabır ve direnç isteyen yanı da buradan geliyor işte. Sözlükçülük, dilin toprağında solumayı, yazar ve ozanların ardına düşmeyi gerektiriyor.
Bu parçadaki altı çizili bölümle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yazın adamlarının fikirlerinden yararlanmak
B) Dilin yerleşmiş kurallarına bağlı kalmak
C) Dilin üretim yeri olan yazınsal yaratıları izlemek
D) Şiir ve düzyazıdaki dil yanlışlarına dikkat çekmek
E) Yazar ve ozanlara sözlüğün önemini kavratmak
2.Anadolu coğrafyası üzerinde yaşayan insanlar, geçmişten bu yana ne sıkıntılar çekti, ne olumsuzluklar yaşadı. Şimdilerde yaşanan güzelliklerden olsa gerek geçmişte yaşanan acı olaylar küllenmek üzere.
Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yaşanan olumsuzluklardan etkilenmemek
B) Bir durumu unutmaya başlamak
C) Güzel bir yaşam sürme isteği taşımak
D) Birilerine karşı kin beslememek
E) Birçok fedakârlığa katlanmak
3. Her öykü, her şiir, her şeyden önce bir sanat eseridir.
Altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Çeviri ile uğraşanlar özellikle şiir çevresinde çok dikkatli olmak zorundadır.
B) Çocuklara okumayı sevdirmek için öncelikle öykü okutmalıyız.
C) Üniversitede ilk okuduğum roman Suç ve Ceza’dır.
D) Öğrencilerin okulu sevmesinde özellikle ilk yıl çok önemlidir.
E) Bir yabancı dil, kaynağından öğrenilmeden çeviriye kalkışılmaz.
4. Benim değerlendirmelerime hiç mi hiç ihtiyacı olmayan yazarlar hakkında yazmak yerine okurların, bir eleştirmen referansına gerek duyduklarında başvurabilecekleri bir yazı yazmak bana daha anlamlı geliyor. Bir de ben yazarlarla ilgili olarak balonlara iğne batırmanın görevim olduğunu düşünüyorum.
Bu parçadaki altı çizili bölümde yazarlarla ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Haksız övgülerle şişirilmiş olanların gerçek değerini belirlemek
B) Çok geniş bir kitle tarafından beğenildiğini göstermek
C) Eleştiriyi hoşgörüyle karşılamakta zorlanmak
D) Toplumla iletişim kuramadıklarını göstermek
E) Toplumla kaynaşmalarına yardımcı olmak
5. Günümüzde polisiye romanlara hayli rağbet var, ancak bu romanların bir kullanımlık pet bardaklar gibi olduğu unutulmamalıdır.
Bu cümlede geçen “bir kullanımlık pet pardaklar gibi olmak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Uzun süreli bir yarar sağlamamak
B) Taşınması kolay olmak
C) Her yerde okunabilmek
D) Doğal özellikler taşımamak
E) İlgi çekici bir söyleyişe sahip olmamak
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansımadan doğmuş bir sözcük vardır?
A) Makinenin sesinden kimse uyuyamıyordu.
B) Güneşin doğmasıyla birlikte herkes tarlaya, çalışmaya gider.
C) Masanın üzerindeki sürahi birden yere düştü.
D) Benim yerimde kim olsa aynı şeyi yapardı.
E) Çalılıkların arasında bir çıtırtı duyduk.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim, açıklamasıyla birlikte kullanılmıştır?
A) Böyle cahil kişilerle yüz göz olursan sen zararlı çıkarsın.
B) Bu eleştirmen, sanat eserlerini kılı kırk yararcasına incelerdi.
C) Geçen yüzyıla damgasını vuran doğal afetlerden biri de ülkemizde yaşandı.
D) Gazeteyi son bir defa gözden geçirmek, dikkatle okuyup incelemek istiyordu.
E) Yaramazın kaşla göz arasında kaybolmasına hepimiz şaşırdık.
8. Bu ressamın tabloları nerede olsa kendini tanıttırır. Çünkü tablolarında imza kullanmadığı hâlde imzasını hissettiren bir sanatçıdır o.
Bu parçadaki altı çizili bölümde sanatçıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır?
A) İsim belirtmese de eserlerin kime ait olduğunun bilindiği
B) Resim dünyasında bir çığır açtığı
C) Tablolarını çok farklı tekniklerle yaptığı
D) İsminin, eserlerinin önüne geçmesini istemediği
E) Tablolarını resimseverlerin isteklerini dikkate alarak yaptığı
9. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi cümleye diğerlerinden farklı bir anlam katmıştır?
A) Neredeyse okulda açlıktan bayılacaktım.
B) Az kalsın ödeme yapmayı unutuyordum.
C) Az sonra burada olurlar, merak etmeyesin.
D) Düşeyazdım havuzun kenarında dolaşırken.
E) Az daha seni davet etmeyi unutacaktım.
10. “… bir yana … hatta … bile yoktu.”
Yukarıda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilirse anlamlı bir cümle elde edilir? (1981-ÖSS)
A) gaz lambamız-mumumuz-elektrik
B) mumumuz-elektrik-gaz lambamız
C) elektrik-mumumuz-gaz lambamız
D) gaz lambamız-elektrik-mumumuz
E) elektrik-gaz lambamız-mumumuz
11.”Böylesine geniş bir kavramı … inceleme, ciltlerce kitap yazmayı gerektirir.” cümlesinde boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi uygun düşmez? (1981-ÖSS)
A) tüm özellikleriyle
B) ayrıntılı olarak
C) derinliğine
D) bütün boyutlarıyla
E) ana çizgileriyle
12. Aşağıdaki cümlelerde geçen deyimlerden hangisi yanlış anlamda kullanılmıştır?
A) Onun yazılarında, hep uzağı gören bir aydının düşünceleri vardır.
B) İşi şakaya vurmaktan başka yapılacak bir şey kalmadığını anlamıştı.
C) Konuşulanlardan sıkılınca bir köşeye çekilerek uyuklamaya başladı.
D) Türk okuru için durum, yukarıda anlatılanlardan uzun uzadıya farklı bir özellik taşımaz.
E) Böyle saat gibi işleyen bir kuruluşun başında olmak güzel bir şey.
13. “Nasıl utandım, nasıl utandım bilemezsin, adeta …”
Bu cümle aşağıdakilerden hangisiyle sürdürülürse cümlenin anlamı en uygun biçimde tamamlanmış ve pekiştirilmiş olur?
A) aklım başımdan gitti.
B) yıldırımla vurulmuşa döndüm.
C) başımdan kaynar sular döküldü.
D) yerin dibine geçtim.
E) nefesim kesilir gibi oldu.
14. “Gerçeği dile dönüştürmenin bir değil, bin bir yolu vardır. Gerçek sanatçı, bin ikinciyi arayan, böyle bir yürekliliği gösteren kişidir.”
Parçada geçen “bin ikinciyi aramak” sözüyle anlatılmak istenen nedir? (1985-ÖSS)
A) Çok çeşitli konular işlemek
B) Etkili bir dil kullanmak
C) Gerçeği değişik yönleriyle ele almak
D) Değişik anlatım biçimleri denemek
E) Herkesten farklı olmak
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “mala çok düşkün” anlamı vardır?
A) Onun bir hayli malı mülkü vardı.
B) Ev ona pahalıya mal olmuştu.
C) Azımsanmayacak bir mal varlığı olduğu biliniyor.
D) Bu işten sağladığı kazançla epeyce mal sahibi olmuştu.
E) Onun kadar mal canlısı az bulunur.
16. Ben oldum olası topluluklar önünde konuşamam; düşüncelerimin zinciri kopar, dilim bağlanmış gibi olur; öylece kalakalırım ortada.
Bu cümlede “düşüncenin zinciri kopmak” sözünün anlamı aşağıdakilerden hangisi olamaz? (1989-ÖSS)
A)Söz söyleyemez duruma düşmek
B) Söyleyeceklerinin neler olduğunu unutmak
C) Yerel söyleyiş özelliklerine yer vermek
D) Cümleler arasında bağlantı kuramamak
E) Anlatacaklarının sırasını şaşırmak
CEVAPLAR: 1.C, 2.B, 3.B, 4.A, 5.A, 6.E, 7.D, 8.A, 9.C, 10.E, 11.E, 12.D, 13.D, 14.D, 15.E, 16.C
