Türk Dilinin Tarihi Gelişimi Test 2

TÜRK DİLİNİN TARİHİ GELİŞİMİ TEST 2

Acep şu yerde varm’ola
Şöyle garip bencileyin
Bağrı başlı gözü yaşlı
Şöyle garip bencileyin
(Yunus Emre)
1. Bu dizeler Türkçenin hangi döneminde oluşturulmuş olabilir?
A) Doğu Türkçesi
B) Kuzey Türkçesi
C) Türkiye Türkçesi
D) Osmanlı Türkçesi
E) Eski Anadolu Türkçesi

2. Eski Türkçe döneminde yazılan . . . , Türkçenin ilk yazılı metni olarak kabul edilmektedir. Türklerin tarih, coğrafya ve edebiyatına kaynak olacak niteliktedir. Türk toplumunun yaşam biçimini, dünyaya bakış tarzını ortaya koyar. Eserde gelişmiş ve işlenmiş bir dil kullanılmıştır. Bir anıt niteliğinde olan eserde söylev dili kullanılmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Altun Yaruk
B) Şecere-i Türk
C) Sekiz Yükmek
D) Göktürk Kitabeleri
E) Atabetü’l Hakayık

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Dil, milletin kültür değerlerini bünyesinde sıkıca muhafaza eder.
B) Uygurlardan günümüze kalan metinlerin çoğu Budizm’le ilgilidir.
C) Yusuf Has Hacip tarafından yazılan Divanü Lügati’t Türk, Karahanlı dönemi eserlerindendir.
D) Köktürk Yazıtları, “bengi taş” adı verilen taşlar üzerine yazılmıştır.
E) Kutadgu Bilig, Eski Anadolu Türkçesi döneminden kalma bir eserdir.

4. I. Batı Türkçesinin Meşturiyetle başlayıp günümüze kadar devam eden dönemi Türkiye Türkçesi olarak adlandırılır.
II. Karahanlı Türkçesi, Eski Anadolu Türkçesi ile Türkiye Türkçesi arasında bir dönemdir.
III. 6. ve 13. yüzyıllar arasındaki dönemi kapsayan Eski Türkçe, Türkçenin yabancı etkilere en kapalı dönemidir.
IV. Osmanlı Türkçesi, Batı Türkçesinin üçüncü ve son dönemidir.
V. Osmanlı Türkçesi döneminde Türkçeye Arapça ve Farsça kelimeler girmiştir.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangilerinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. ve II.
B) I. ve III.
C) II. ve IV.
D) III. ve V.
E) IV. ve V.

5. Türkçenin gelişimiyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Çağatayca adı da verilen Doğu Türkçesi, bugün yerini modern Özbekçeye bırakmıştır.
B) “İlk Türkçe” döneminden günümüze herhangi bir yazılı belge ulaşmamıştır.
C) Eski Anadolu Türkçesi genellikle Kafkasya, Azerbaycan, Balkanlar ve Anadolu sahalarında konuşulmuştur.
D) Göktürk Kitabeleri, Türk dilinin ilk yazılı örnekleri olarak kabul edilir.
E) Osmanlı Türkçesi dönemine ait eserlerde genellikle ağır bir dil kullanılmıştır.

6. Türkiye Türkçesiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Bu dönemde İstanbul ağzı yazı dili olarak kullanılmaya başlanmıştır.
B) Doğu Türkçesinin üçüncü ve son dönemidir.
C) Meşrutiyet ile başlayıp varlığını günümüze kadar sürdürmüştür.
D) Bu dönemde dil, yabancı kelime ve tamlamalardan arındırılmıştır.
E) Bu dönemde Batılı kültür unsurlarının Türkçe üzerindeki etkisi artmıştır.

7. Türklerin yazıyı geç dönemlerde kullanmaya başlamalarının nedeni aşağıdakilerden hangisiyle ilgili olabilir?
A) Göçebe olarak yaşamalarıyla
B) Geleneklerine bağlı olmalarıyla
C) Yazı tekniklerini bilmemeleriyle
D) Devlet geleneklerinin olmayışıyla
E) Yaşadıkları coğrafyanın uygun olmayışıyla

8. . . . Türkçenin gelişimini takip etmek, önceki dönemlere göre daha kolay olmuştur. Çünkü bu dönemden günümüze kalan çok sayıda belge vardır. Ayrıca bu dönemde atalarımız yazı dilini de kullanmışlardır. Bu dönemden bize kalan en önemli eser ise “Göktürk Yazıtları”dır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Yeni Türkçe döneminde
B) Eski Türkçe döneminde
C) Orta Türkçe döneminde
D) Harezm Türkçesi döneminde
E) Eski Anadolu Türkçesi döneminde

9.
Eger kibr idisi “asil men “tise,
Ayayın men anın cevabın kese:
Ata bir, ana bir uyalar bu halk,
Tefavütleri yok öte irtese

Bugünkü dille:
Eğer kibir sahibi “ben asilim” derse,
Ben onun cevabını kısaca vereyim:
Bu halk ana baba bir kardeştir,
İyice araştırılırsa, ayrılıkları, farkları yoktur.
Atabetü’l Hakayık’tan alınan bu dizelerde Türkçenin hangi dönemine özgü niteliklerin ağır bastığı söylenebilir?
A) Doğu Türkçesi
B) Kuzey Türkçesi
C) Türkiye Türkçesi
D) Karahanlı Türkçesi
E) Eski Anadolu Türkçesi

10. “Kibir, sahibini hor ider ve kendüyü görmek kişiyi kör ider. Feragat derûna huzur verir ve beşâşet yüze nûr verir. Tevazu izzeti mûcib olur ve devlet muhabbeti müstevcib olur. Kusurun bilen sûdmend olur ve kendüyü öğen nâmerd olur. Şehvete yelen hayvan olur ve gazaba uyan şeytan olur. Hod-rây olanın tâ ili onağan olmaz ve kendü fikrine uyanun işi onâgan olmaz. Hak isteyen tevekküde olur ve ten besleyen eklide olur.”
“Tazarrûname”den alınan bu metinde Türkçenin hangi dönemine özgü nitelikler ağır basmaktadır?
A) Çağatayca
B) Doğu Türkçesi
C) Kuzey Türkçesi
D) Türkiye Türkçesi
E) Osmanlı Türkçesi

11. Türkçenin elde bulunan ilk yazılı metinleri hangi dönemde yazılmıştır?
A) Karanlık dönem
B) Eski Türkçe dönemi
C) Orta Türkçe dönemi
D) Kuzey Türkçesi dönemi
E) Eski Anadolu Türkçesi dönemi

12. Aşağıdakilerin hangisinde Batı Türkçesini oluşturan daireler birlikte verilmiştir?
A) İlk Türkçe – Kuzey Türkçesi
B) Eski Türkçe – Çağatay Türkçesi
C) Orta Türkçe – Osmanlı Türkçesi
D) Azeri Türkçesi – Osmanlı Türkçesi
E) Türkiye Türkçesi – Eski Anadolu Türkçesi

13.
I. Grup II. Grup
I. Hüsrev ü Şirin Şeyhî
II. Risaletü’n Nushiye Âşık Paşa
III. Garipname Yunus Emre
IV. Divân-ı Hikmet Ali Şir Nevai
V. Mecalisü’n Nefais
Yukarıda I. gruptaki eserlerden hangisi II. grupta verilen sanatçılardan biriyle ilişkilendirilemez?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.