Aşağıdaki sorular yapılarına göre cümlelerle ilgili test sorularından oluşmaktadır.
1.Destan Dönemi şiirleri göçebe kültürün izlerini taşır. Türkler, Şaman kültüründen etkilenmiş, mitolojilerin Gök Tanrı, Budizm ve Mani dinlerinin etkisinde kalmıştır. Savaşçı bir yapıya sahip oldukları için avcılık, hayvancılık ön plana çıkmış ilkel bir yaşam tarzının, düşünce birliğinin izleri şiire yansımıştır. Türk dilinin ses sistemini gösteren hece ölçüsünün ilk örnekleri bu dönem şiirlerinde görülür.
Yukarıdaki parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Basit Cümle
B) Bağımlı Sıralı Cümle
C) Bağımsız Sıralı Cümle
D) Birleşik Cümle
E) Bağlı Cümle
2. Aşağıdaki birleşik cümlelerin hangisi diğerlerinden farklıdır?
A) Savaş, at ve silaha bağlılık dönemin en çok işlenen temalarıdır.
B) Vara vara vardım ol kara taşa.
C) Halk şiiri; anonim şiir, âşık şiiri ve tekke şiiri olmak üzere üç koldan gelişmiştir.
D) Ne kadar derdin varsa söyle.
E) Emzirmeyi çocuk altı aylıkken bıraktı.
3. Aşağıdaki cümlelerden hangisi basit değildir?
A) Surnamelerde sünnet düğünleri, hanım sultanların doğum ve evlilikleri işlenir.
B) Kıyafetnameler kişilerin dış görünüşlerinden ahlak ve karakter yapıları hakkında çıkarılan yargıları konu alan eserlerdir.
C) Menakıbnameler bir velinin hayatı çevresindeki dini tasavvufi metinlerdir.
D) Siyer, Hz.Muhammed’in hayatını ve savaşlarını anlatır.
E) Tezkireler biyografi türünde eserlerdir.
4. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde birden fazla yargı yoktur?
A) Esnaf teşkilatlarının adap ve erkanını, teşkilat üyelerinin uymaları gereken usul ve kuralları halk diliyle anlatan bir çeşit yönetmelikler bütünüdür.
B) Mevlana’nın yedi vaazının yer aldığı kitap Mecalis-i Seba’dır.
C) Mevlana Şems-i Tebrizi ile tanıştıktan sonra tasavvuf yoluna girmiştir.
D) Şehrengizlerde bir şehrin güzellikleri hakkında bilgi verilir.
E) Edebiyatta bir isim sorulacak biçimde düzenlenmiş manzum bilmecelere muamma denir.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümlecik öznedir?
A) Kadı Burhaneddin Azeri Türkçesiyle yazdığı tuyuğları ve gazelleriyle tanınır.
B) Tarih düşürmeyi gelenek haline getiren şair, Ahmed Paşa’dır.
C) Divan şiirinde atasözlerini, deyimleri, halk söyleyişlerini kullanan ilk şairlerden birinin Necati olduğunu öğrendik.
D) Baki şiirlerinde hayatı zevkle yaşamak gerektiğini vurgular.
E) Tiyatro halkın eğitilmesi için bir araç olarak görülmüştür.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümle, temel cümlenin belirtili nesnesidir?
A) Moliere’den yaptığı çevirileri okudum.
B) Zamanı gelince sana söylerim.
C) Roman kahramanları tek yönlü ele alınarak tanıtılmıştır.
D) Ağlamaktan gülmeye zaman bulamadım.
E) Toplum sorunlarına çözüm arayışına yönelmişlerdir.
7. –Yiğidi öldür, hakkını yeme.
-Şinasi Türk şiirini söz oyunlarından kurtararak şiire konuşma dilini getirmiştir.
-Ziya Paşa sade bir dili savunmuş, beğenmiş; ancak Arapça, Farsça tamlamalarla yüklü bir dil kullanmıştır.
-Ahmet Mithat Efendi öykü ve romanlarında meddah tekniğinden yararlanmıştır.
-Halk için roman çığırını edebiyatımızda o başlatmıştır.
Yukarıda örnek olarak verilen cümlelerle aşağıdakileri eşleştirdiğimizde hangisi dışta kalır?
A) Sıralı cümle
B) Birleşik cümle
C) Bağlı cümle
D) Şartlı birleşik cümle
E) Basit cümle
8. Aşağıdaki cümlelerden hangisi birleşik cümle değildir?
A) İlk şiir kitabı olan Sahra’da pastoral nitelikli şiirleri yer alır.
B) Tarhan, heceyle yazdığı birkaç şiiri dışınca aruz ölçüsünü kullanmıştır.
C) Belde adlı şiir kitabında şehir hayatını, Paris’teki sanat ve eğlence yaşamını anlatmıştır.
D) Muallim Naci çocukluk anılarını anlatırken sade bir dil kullanmıştır.
E) Köylü Kızların Şarkısı köyden söz eden ilk şiirdir.
9. Aşağıdakilerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?
A) Sergüzeşt’te Kafkasya’dan kaçırılıp İstanbul’a getirilen Dilber’in macerası anlatılır.
B) Muallim Naci ile Recaizade Mahmut Ekrem arasındaki eski-yeni tartışması Servet-i Fünun Edebiyatının doğmasında en önemli etkendir.
C) Edebi yazı ve etkinliklerini Tevfik Fikret’in başkanlığı altında gerçekleştirdiler.
D) Çağdaş Fransız edebiyatına benzer eserler vermeyi amaçlamışlardır.
E) Servet-i Fünuncular, Batı tarzında eserler vermede Tanzimat edebiyatından daha başarılı olmuşlardır.
10. Servet-i Fünuncular Türk şiirinin biçim ve içeriğinde çok önemli yenilikler yapmışlardır. Şiirlerinde bireysel duygulara ve hayallere yer verdiler. Siyasi ve sosyal konularla ilgilenmediler. Bunda yaşadıkları dönemin ağır siyasi şartlarının ve kendi kişiliklerinin etkisi görülür. Aşk konusu romantik bakış açısıyla ele alınmış, aile hayatıyla ilgili içten duygulara yer vermişlerdir. Servet-i Fünuncularda gerçeklerden kaçış, içe kapanış vardır. Devrin ağır şartları içinde bunalınca yalnızlık, sükunet, inzivaya çekilme arzuları öne çıkmıştır.
Yukarıdaki paragrafta kaç tane yan cümlecik vardır?
A) 2 B)3 C)4 D) 5 E) 6
11. -Servet-i Fünun roman ve hikayelerinde dar bir çevre anlatılmış, daha çok İstanbul’da geçen olaylar dile getirilmiştir.
-Yerli karakterlerin psikolojilerini tahlil etmişler; toplumsal yaşamla değil, ev içi ile ilgilenmişlerdir.
-Türkçenin kurallarına, söz dizimine uymayıp yeni anlatım olanakları aramışlar; devrik ve eksiltili cümleleri, sıkça kullanmışlardır.
-Roman ve hikayelerde dar bir çevre anlatılmış, daha çok İstanbul’da geçen olaylar dile getirilmiştir.
Yukarıdaki cümlelerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Basit cümle
B) Birleşik cümle
C) Sıralı Cümle
D) Devrik Cümle
E) Bağlı cümle
12. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapıca basittir?
A) Cumhuriyet döneminde saf şiir anlayışının oluşmasında Milli Edebiyat Dönemi’nde varlığını sürdüren saf şiir anlayışının etkisi olmuştur.
B) Şiir dili her şeyin üstünde tutulmuştur.
C) Sanat bir biçim sorunu olarak görülmüştür.
D) Ahenkli söyleyiş, ritim ve kafiye ile sağlanmıştır.
E) Şiirin, ideolojinin esiri olmaması gerektiği görüşündedirler.
13. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapıca birleşik değildir?
A) Yedi Meşaleciler realist dünya görüşünü aşarak olaylara daha gerçekçi bir yaklaşımla bakmak istemişlerdir.
B) Edebiyat ve sanatta taklitçilikten uzak kalarak duygu ve düşünceleri ön plana çıkarmışlardır.
C) İçten, canlı ve yeni bir ruhla ortaya çıkmak istemişlerdir.
D) Şiirimize yeni bir duyarlık getirmişler, bu duyarlığı konu, imge ve benzetmelerle işlemişler ve beslemişlerdir.
E) Bir ressam duyarlılığıyla hareket eden şairler duygu ve hayalden çok göze seslenmek istemişlerdir.
14. Aşağıdaki sıralı cümlelerden hangisinde özne ortaklığı olan bir sıralı cümle yoktur?
A) Garipçiler her şeyi şiirin konusu haline getirmişler, şairanelikten uzak durmuşlardır.
B) Şiirde ölçüye karşı çıkmışlar, serbest nazma yönelmişlerdir.
C) Sokağı ve gerçek yaşamı şiire aktarmışlardır.
D) Her türlü kelimenin şiirde yer almasını savunmuşlar; şiirde gündelik, küçük sorunları konu etmişlerdir.
E) Şiirlerinde sıradan insanları anlatmışlardır, dilin doğal biçimiyle kullanılması gerektiğini savunmuşlardır.
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümleciğin görevi diğerlerinden farklıdır?
A) 1970-1980 yılları arasında roman yazarları sayısında büyük bir artış görülüyor.
B) Belgelere dayanarak yazılan tarihi romanlar ve Almanya’ya göç edenlerin dramlarını anlatan romanlar dikkati çeker.
C) 1940’lı yıllarda toplumu ilgilendiren konular çeşitlenir.
D) İnsanların alın yazılarına egemen olmak için gösterdikleri çaba, köyden kente göç ile köylülerin kentte içine düştükleri çıkmazlar, kadın sorunları anlatılır.
E) Roman klasik yapısından uzaklaştırılarak romana yeni bir kurgu kazandırılır.
16. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yan cümlecik zarf tümlecidir?
A) 1930-1940 yılları arasında sanatın toplum üzerindeki etkisini savunan yazarlar, gerçekçi ve gözleme dayalı hikayeler yazarlar.
B) Cumhuriyet döneminde yurdun bütün bölgelerinde kentlerdeki, köylerdeki yaşam ve insan ilişkileri, yurtdışına göçen işçiler ele alınır.
C) Her sınıftan, her yaşam biçiminden gelen kahramanlar canlandırılır.
D) Toplumsal bozuklukların giderilmesi için öneriler getirilir.
E) Kurtuluş Savaşı’na katılan halk ve aydınlar, yeni döneme ayak uydurmaya çalışan çıkarcılar ve işbirlikçiler işlenir.
17. Aşağıdaki cümlelerden hangisi girişik birleşik cümle değildir?
A) Toplumsal gerçekçi yazarlar, görüşlerini toplumla paylaşabilmek, halkı aydınlatmak için eserleri araç olarak kullanır.
B) Yurt gerçeklerini anlatmak, edebiyatçının sosyal bir sorumluluğu olarak değerlendirilir.
C) Büyük şehirlere göçün ortaya çıkardığı problemler ve sosyalizm üzerinde durulur.
D) Olaylar ve kişiler bir düşünceyi doğrulamak veya haklı göstermek üzere düzenlenir.
E) Sanat toplum içindir, görüşündedirler.
CEVAPLAR: 1.E, 2.D, 3.B, 4.D, 5.B, 6.A, 7.D, 8.C, 9.C, 10.D, 11.C, 12.B, 13.D, 14.C, 15.E, 16.D, 17.E
Cümle Çeşitleri Test 6’yı indirmek için aşağıdaki linke tıklayınız.
