10.SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI HİKÂYE ÜNİTESİ ÇALIŞMA SORULARI
1- Aşağıdaki boşlukları doldurunuz.
a– Modern anlamda hikâye ………………………….. ile edebiyatımıza girmiştir.
b- ……………………………………………………… ’nin Almanya’nın Dresden şehrinde, Vatikan’da Türkistan’da olmak üzere üç
nüshası vardır.
c– …………………………….. aynı şair tarafından yazılmış beş mesneviye denir.
d– ………….…………bölümünde mesnevinin sunulacağı kişiye övgüler bulunur, Âğâz-ı dâstan bulunduğu
bölümdür.
e– ………………………….. durum hikâyesinin Türk edebiyatında ilk örneklerini vermiştir.
f– Millî Edebiyat Dönemi, 1911’de Ziya Gökalp, Ali Canip Yöntem ve Ömer Seyfettin’in Selanik’te çıkardıkları
…………………………………………………… dergisindeki makalesi ile başlamıştır.
g– Türk edebiyatındaki ilk mesnevi Yusuf Has Hâcip’in yazdığı ………………………………………………. dir.
h- ……………………………………….. gerçek ya da gerçeğe yakın olayların anlatıldığı bir türdür, saz şairleri tarafından anlatılır, dili gayet sadedir.
ı– Dede Korkut Hikâyeleri Türklerinin bilinen en eski destansı hikâyeleridir. Bir ön söz …………………………………………… hikâyeden oluşur.
j– Danişment Gazi, Hayber Kalesi, Van Kalesi …………………………………. temalı halk hikâyelerindendir.
k– ………………………………………………………’nın 13. yüzyılda yazmış olduğu “Yûsuf ve Zelîhâ” Anadolu coğrafyasında yazılmış ilk mesnevidir.
l– Hikâye türünün dünya edebiyatında iki biçimi vardır: 1………………………………………………….2………………………………
m– Serim, düğüm ve çözüm bölümleri olan bu …………………………… tarz hikâyelerde, olaylar belli bir mantık ve merak düzeni içinde işlenir.
n– Yaşamın belli bir diliminin ele alındığı, kişilerin ruh hâllerinin, iç dünyalarının sezdirildiği …………………………………. tarzı hikâyelerde asıl olan olay değil; bireyin duygu dünyasıdır.
o- ………………………………………. destan ile günümüz modern hikâyesi arasında bir köprü görevi üstlenmiştir.
ö– Türk halk hikâyeleri beş bölümden oluşur: ……………………………………………………………………………………
2.Tabloyu doldurunuz.
YAZAR | ESER | TÜR |
Sergüzeşt | roman | |
Şeyhî | Hârname | |
Bomba | hikâye | |
Letaif-i Rivayat | ||
Süleyman Çelebi | mesnevi | |
Leylâ vü Mecnûn | ||
Küçük Şeyler | hikâye |
3. Tabloyu doldurunuz.
Tanzimat I.Dönem | Tanzimat II.Dönem | Millî Edebiyat | |
Etkilendiği edebî akımlar | |||
Konu | |||
Sanat anlayışı | |||
Dil |
4- Aşağıda tanıtılan yazarların ismini boşluklara yazınız.
a-Yazdığı roman ve hikâyelerde realizm akımının etkisi görülmektedir. Roman ve hikâyelerinde küçük, şaşırtıcı, önemsiz konu ve olayları ruh çözümlemeleri yaparak doğal ve günlük konuşma diliyle işlemiştir. Sanat için sanat anlayışını benimsemiş, yaptığı betimlemelerde süslü ve ağır bir dil kullanmıştır. Şîr ve İclal isimli eserleriyle tanınır.
………………………………………………………………………………………
b– Maupassant tarzı olay hikâyeciliğinin kurucusudur. Eserlerinde anlatımı daha etkili kılmak için efsanelerden, atasözlerinden, deyimlerden ve halk hikâyelerinden sık sık faydalanır. Hikâyelerinde büyük oranda realizmin etkisinde olduğu görülmektedir.
…………………………………………………………………………………………
c– Tasavvuf akımının önemli temsilcilerindendir. İnsan sevgisi hoşgörü konularını da işler. Risâletü’n-Nushiyye adlı eseri öğretici, küçük bir mesnevidir.
………………………………………………………………………………………………
d– Hayriyye, Hayrâbâd ve Sûrnâme adlı mesnevileriyle ün kazanmıştır. Hikemî tarzın önemli temsilcisidir.
………………………………………………………………………………………………
5- Aşağıda bir mesneviden alınmış bölümü okuyarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
Bir eşek var idi zâif ü nizâr
Yük elinde kat’i şikeste vü zâr
Gâh odunda vü gâh suda idi
Dün ü gün kahr ile kısuda idi
Ol kadar çeker idi yükler ağır
Ki teninde tü komamışdı yağır
Nice tü kalmamışdı et ü deri
Yükler altında kana batdı deri
Eydür idi gören bu sûretlu
Tan degül mi yürür sünük çatlu
Nazım birimi:
Ölçüsü:
Ait olduğu gelenek:
Uyak düzeni:
CEVAPLAR:
1-Aşağıdaki boşlukları doldurunuz.
a- Modern anlamda hikâye……………………TANZİMAT DÖNEMİ ………………. ile edebiyatımıza girmiştir.
b- ………DEDE KORKUT HİKÂYELERİ……………’nin Almanya’nın Dresden şehrinde, Vatikan’da Türkistan’da olmak üzere üç nüshası vardır.
c- Aynı şair tarafından yazılmış beş mesneviye ……………… HAMSE …………………………… denir.
d- … METHİYE …………bölümünde mesnevinin sunulacağı kişiye övgüler bulunur, Âğâz-ı dâstan……… MESNEVİNİN ASIL KONUSUNUN …………….bulunduğu bölümdür.
e- Durum hikâyesinin Türk edebiyatında ilk örneklerini ……………..…MEMDUH ŞEVKET ESENDAL…………………….vermiştir.
f- Millî Edebiyat Dönemi, 1911’de Ziya Gökalp, Ali Canip Yöntem ve Ömer Seyfettin’in Selanik’te çıkardıkları ……GENÇ KALMELER………………………dergisindeki……… YENİ LİSAN …………….. makalesi ile başlamıştır.
g- Türk edebiyatındaki ilk mesnevi Yusuf Has Hâcip’in yazdığı ……… KUTADGU BİLİG’ dir.
h-…HALK HİKÂYELERİ……………………. gerçek ya da gerçeğe yakın olayların anlatıldığı bir türdür, saz şairleri tarafından anlatılır, dili gayet sadedir.
ı- Dede Korkut Hikâyeleri………OĞUZ……………..Türklerinin bilinen en eski destansı hikâyeleridir. Bir ön söz ve ………………13 ……………… hikâyeden oluşur.
j- Danişment Gazi, Hayber Kalesi, Van Kalesi………DİN………….. temalı halk hikâyelerindendir.
k- ………………ŞEYYAD HAMZA……………………’nın 13. yüzyılda yazmış olduğu “Yûsuf ve Zelîhâ” Anadolu coğrafyasında yazılmış ilk mesnevidir.
l-Hikâye türünün dünya edebiyatında iki biçimi vardır: 1…………OLAY……………………….2………DURUM………………
m- Serim, düğüm ve çözüm bölümleri olan bu …………MAUPASANT……………………….tarzı hikâyelerde, olaylar belli bir mantık ve merak düzeni içinde işlenir.
n- Yaşamın belli bir diliminin ele alındığı, kişilerin ruh hâllerinin, iç dünyalarının sezdirildiği………ÇEHOV……….tarzı hikâyelerde asıl olan olay değil; bireyin duygu dünyasıdır.
o- …… DEDE KORKUT HİKÂYELERİ…………….destan ile günümüz modern hikâyesi arasında bir köprü görevi üstlenmiştir.
ö- Türk halk hikâyeleri beş bölümden oluşur: FASIL, DÖŞEME,ASIL KON SONUÇ-DUA,EFSANE……………
2- Tabloyu doldurunuz.
YAZAR | ESER | TÜR |
Sergüzeşt | SAMİPAŞAZADE SEZAİ | roman |
Şeyhî | Hârname | MESNEVİ |
Bomba | ÖMER SEYFETTİN | hikâye |
AHMET MİTHAT EFENDİ | Letaif-i Rivayat | |
Süleyman Çelebi | VESİLET’ÜN NECAT | mesnevi |
FUZULİ | Leylâ vü Mecnûn | MESNEVİ |
SAMİPAŞAZADE SEZAİ | Küçük Şeyler | hikâye |
3- Tabloyu doldurunuz.
Tanzimat 1.Dönem | Tanzimat 2.Dönem | Millî Edebiyat | |
Etkilendiği edebî akımlar | ROMANTİZM | REALİZM | ROMANTİZM |
Konu | YANLIŞ BATILILAŞMA,KÖLELİK, AŞK | AŞK,ÖLÜM | ANADOLU VE ANADOLU İNSANI |
Sanat anlayışı | SANAT TOPLUM İÇİN | SANAT SANAT İÇİN | SANAT TOPLUM İÇİN |
Dil | SADELEŞMEYE GİDİLMİŞ | DİL AĞIR | SADE, AÇIK |
4- Aşağıda tanıtılan yazarların ismini boşluklara yazınız.
a-Yazdığı roman ve hikâyelerde realizm akımının etkisi görülmektedir. Roman ve hikâyelerinde küçük, şaşırtıcı, önemsiz konu ve olayları ruh çözümlemeleri yaparak doğal ve günlük konuşma diliyle işlemiştir. Sanat için sanat anlayışını benimsemiş, yaptığı betimlemelerde süslü ve ağır bir dil kullanmıştır. Şîr ve İclal isimli eserleriyle tanınır.
………………… SAMİPAŞAZADE SEZAİ ………………………………..
b– Maupassant tarzı olay hikâyeciliğinin kurucusudur. Eserlerinde anlatımı daha etkili kılmak için efsanelerden, atasözlerinden, deyimlerden ve halk hikâyelerinden sık sık faydalanır. Hikâyelerinde büyük oranda realizmin etkisinde olduğu görülmektedir.
…………ÖMER SEYFETTİN………………………………
c– Tasavvuf akımının önemli temsilcilerindendir. İnsan sevgisi hoşgörü konularını da işler. Risâletü’n-Nushiyye adlı eseri öğretici, küçük bir mesnevidir.
…………………YUNUS EMRE……………………………
d– Hayriyye, Hayrâbâd ve Sûrnâme adlı mesnevileriyle ün kazanmıştır. Hikemî tarzın önemli temsilcisidir.
……………NABİ………………………………………………
5. Nazım birimi: BEYİT
Ölçüsü: ARUZ
Ait olduğu gelenek: DİVAN ŞİİRİ
Uyak düzeni: AA/BB/CC
10.sinif turk dili ve edebiyati 2.unite calisma sorulari indir.
Hazırlayan:Yeliz Özge Toyman